یکی از مسایل مورد اهمیت در دین اسلام، احترام به حقوق و آزادی مردم است. هرچند از نظر اسلام برخی اعمال گناه محسوب می شود اما تا زمانی که این گناه به شکل علنی اتفاق نیفتاده باشد، جرم محسوب نشده سزاوار کیفر نخواهد بود. به عبارت دیگر اگر کسی در نهان مرتکب عمل نامشروعی شود، هیچ کس حق ندارد با “تجسس” به عمل وی پی ببرد و درصدد مجازات وی برآید. اهتمام فوق العاده خداوند متعال به این مساله زمانی معلوم می شود که بدانیم در قرآن مجید آیه ای درباره نهی از “تجسس” وجود دارد تا جایی که سرک کشیدن در زندگی دیگران در کنار گناه بزرگی مانند غیبت قرار گرفته است. بدون افزودن توضیح بیشتر، ماجرای یک شب از دوران خلافت “عمر بن خطاب” را نقل می کنیم:
[ عمر مشغول گشت زنی در کوچه های مدینه بود که صدایی از خانه ای شنید. از دیوار آن خانه بالا رفت و دید مردی در کنار زنی نشسته و مشغول آشامیدن شراب است. عمر به وی گفت: ای دشمن خدا! فکر کردی اگر معصیت کنی، خدا معصیت تو را می پوشاند؟ مرد پاسخ داد: ای پیشوای مومنان! ( در مجازات من ) عجله نکن، که اگر من یک خطا مرتکب شدم، تو سه خطا انجام دادی؛ خداوند در قرآن می فرماید: تجسس نکنید (1) و تو ( با بالا رفتن از دیوار خانه ) در کار من تجسس نمودی . خداوند فرمان می دهد: از در منازل وارد خانه ها شوید (2) و تو از دیوار وارد منزل من شدی. خداوند دستور داده است: هنگامی که وارد خانه ای می شوید، سلام کنید (3) و تو سلام نکردی. عمر وقتی پاسخ آن مرد را شنید، از مجازات کردن وی منصرف شد. (4)
پاسخ اهل سنت به این رفتار که خود عمر برای آن پاسخی نداشت، چیست؟ آیا باز هم اصرار دارند از شخصی پیروی کنند که از افراد عادی نسبت به دانش کتاب خدا در سطح پائین تری بوده است؟ آیا خود اهل سنت از رسول اکرم صلی الله علیه وآله وسلم نقل نکرده اند که اگر کسی بداند از او داناتر به کتاب خدا و سنت پیامبرش وجود دارد با این حال خود را مقدم بر مسلمانان کند، به خدا و رسول و همه مومنان خیانت کرده است؟ (5) آیا پس از پاسخ آن مرد به عمر، برای خلیفه معلوم نشد که آن مرد از او داناتر است؟ آیا زمان آن نرسیده است که در جستجوی امام و پیشوایی باشید که نسبت به کتاب خدا و شریعت خاتم الانبیاء صلوات الله علیه عالم ترین فرد باشد؟
———————————————–
پی نوشت ها:
1- سوره حجرات، آیه12
2-سوره بقره، آیه 189
3- سوره نور، آیه61
4- برخی از منابع اهل سنت که این ماجرا یا شبیه آن را نقل کرده اند:
الف- درالمنثور، سیوطی، جلد6، صفحه93
ب- الفتوحات الاسلامیة، جلد2، صفحه311
ج- شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، جلد1، صفحه182، ناشر: دار احیاء الکتب العربیة
د- سنن بیهقی، جلد8، صفحه 333-334
ه- الکامل، ابن اثیر، جلد4، صفحه28
و- کنزالعمال، متقی هندی، جلد2، صفحه167
ز- الاصابة، جلد1، صفحه531
ح- السیرة الحلبیة، جلد3، صفحه293
ط- الریاض النضرة، جلد2، صفحه46
5- مجمع الزواید، هیثمی، جلد5، صفحه211 و سنن بیهقی، جلد10، صفحه118 و …
«*» برای مطالعه سیزده مورد دیگر از مطالب مربوط به "خلفای اهل سنت و دانش دینی " به این وبلاگ مراجعه فرمائید: [External Link Removed for Guests]