حساسيت امير مؤمنان_ عليه السّلام _ به دوران جواني
امير مؤمنان ـ عليه السلام ـ نيز به اين دوران بسيار حساس و اميدوار بودند؛
چرا كه تمام افتخاراتي كه به دست آورده بودند در همين دوران بوده است.
او ميخواست تا هر نسلي كه به مرحلة شكوفايي ميرسد، قدر جواني را بشناسد و كاملاً از خود مراقبت كند.
در نامهاي كه به فرزندش امام حسن مجتبي ـ عليه السلام ـ مينويسد،
ضمن اشاره به آمادگيهاي دوران جواني به بهره جستن از آن فرصتها به يك بحث تربيتي بسيار دامنهدار و گسترده ميپردازد
و در بخشي از آن نامه، چنين يادآور ميشود:
«... پسرم هنگامي كه ديدم سالياني از من گذشت و توانايي رو به كاستي رفت،
به نوشتن وصيت براي تو شتاب كردم و ارزشهاي اخلاقي را بر تو شمردم پيش از آن كه اجل فرا رسد؛
در حالي كه رازهاي دورنم را به تو منتقل نكرده باشم و در نظرم كاهشي پديد آيد چنان كه در جسمم پديد آمد،
و پيش از آن كه خواهشها و دگرگونيهاي دنيا به تو هجوم آوردند و پذيرش و اطاعت مشكل گردد.
زيرا قلب نوجوان چونان زمين كاشته نشده، آمادة پذيرش هر بذري است كه در آن پاشيده شود.
پس در تربيت تو شتاب كردم پيش از آن كه دل تو سخت شود و عقل توبه چيز ديگري مشغول گردد تا به استقبال كارهايي بروي كه صاحبان تجربه زحمت آزمودن آن را كشيدهاند و تو را از تلاش و يافتن بينياز ساختهاند.
پس در آغاز تربيت تصميم گرفتم تا كتاب خداي توانا و بزرگ را همراه با تفسير آيات به تو بياموزم و شريعت اسلام و احكام آن را از حلال و حرام به تو تعليم دهم و به چيز ديگري نپردازم....»[1]
امير مؤمنان ـ عليه السلام ـ در اين بخش از نامة خود به فرزندش امام حسن ـ عليه السلام ـ بر مواردي تأكيد ميورزد كه هر يك از اين موارد، قابل بحث و بررسي است.
[COLOR=#0070c0]حضرت بر قلب و عقل جوان تكيه كرده كه بزرگترين سرماية يك جوان است.
ايشان قلب نوجوان را مانند زمين كاشته نشده ولي آماده بذر پاشي ميداند كه اگر آن چه را كه باعث سعادت و كاميابي يك جوان است،
بذر افشاني نكنيم، خواه ناخواه ديگرن بذر افشاني خواهند كرد.
سرمايه دوم در كلام امير مؤمنان ـ عليه السلام ـ نسبت به يك جوان، عقل است كه در اين مورد بايد كنترل شود،
تا ديگران فكر جوان را آلوده و منحرف نكنند و وجود اين دو سرماية بزرگ در يك جوان، راه را براي استفادة صحيح از جواني باز خواهد كرد.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] . نهجالبلاغه، نامه 31، ترجمة محمد دشتي، ص 521.