[FONT=Comic Sans MS][SIZE=170]قلب كانون درك حقايق
[FONT=Comic Sans MS]
[COLOR=black]«قلب» در قرآن به معانى گوناگونى آمده است، از جمله:
[COLOR=black]1 ـ به معنى «عقل و درك»، چنان كه در آيه 37 سوره «ق» مى خوانيم:
[COLOR=green]إِنَّ في ذلِكَ لَذِكْرى لِمَنْ كانَ لَهُ قَلْب[COLOR=green]:
[COLOR=black]«در اين مطالب، تذكر و يادآورى است براى آنان كه نيروى عقل و درك داشته باشند».
[COLOR=black]2 ـ به معنى «روح و جان»، چنان كه در سوره «احزاب» آيه 10 آمده است:
[COLOR=green]وَ إِذْ زاغَتِ الأَبْصارُ وَ بَلَغَتِ الْقُلُوبُ الْحَناجِرَ[COLOR=green]:
[COLOR=black]«هنگامى كه چشم ها از وحشت فرو مانده و جان ها به لب رسيده بود».
[COLOR=black]3 ـ به معنى «مركز عواطف»، آيه 12 سوره «انفال» شاهد اين معنى است:
[COLOR=black][COLOR=green]سَأُلْقي في قُلُوبِ الَّذينَ كَفَرُوا الرُّعْب:
[COLOR=black]«به زودى در دل كافران ترس ايجاد مى كنم».و در جاى ديگر در سوره «آل عمران» آيه 159 مى خوانيم:
[COLOR=green]فَبِما رَحْمَة مِنَ اللّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ كُنْتَ فَظّاً غَليظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِك[COLOR=green]: «...
[COLOR=black]اگر سنگدل بودى از اطرافت پراكنده مى شدند».
[COLOR=black]توضيح اين كه:
[COLOR=black]در وجود انسان دو مركز نيرومند به چشم مى خورد:
[COLOR=black]1 ـ مركز ادراكات، كه همان «مغز و دستگاه اعصاب» است و لذا هنگامى كه مطلب فكرى براى ما پيش مى آيد، احساس مى كنيم، با مغز خويش آن را مورد تجزيه و تحليل قرار مى دهيم (اگر چه مغز و سلسله اعصاب در واقع وسيله و ابزارى هستند براى روح).
[COLOR=black]2 ـ مركز عواطف، كه عبارت است از همان «قلبِ» صنوبرى كه در بخش چپ سينه قرار دارد و مسائل عاطفى در مرحله اول، روى همين مركز اثر مى گذارد، اولين جرقه از قلب شروع مى شود.
[COLOR=black]ما هنگامى كه با مصيبتى روبرو مى شويم بالوجدان فشار آن را روى همين قلب صنوبرى احساس مى كنيم، و همچنان وقتى كه به مطلب سرورانگيزى بر مى خوريم فرح و انبساط را در همين مركز احساس مى كنيم (دقت كنيد). درست است كه مركز اصلى «ادراكات» و «عواطف» همگى روان و روح آدمى است ولى تظاهرات و عكس العمل هاى جسمى آنها متفاوت است عكس العمل درك و فهم، نخستين بار در دستگاه مغز آشكار مى شود، ولى عكس العمل مسائل عاطفى از قبيل محبت، عداوت، ترس، آرامش، شادى و غم در قلب انسان ظاهر مى گردد، به طورى كه به هنگام ايجاد اين امور به روشنى اثر آنها را در قلب خود احساس مى كنيم.
[COLOR=black]نتيجه اين كه: اگر در قرآن مسائل عاطفى، به قلب (همين عضو مخصوص) و مسائل عقلى، به قلب (به معنى عقل يا مغز) نسبت داده شده، دليل آن همان است كه گفته شد، و سخنى به گزاف نرفته است.
[COLOR=black]از همه اينها گذشته، قلب به معنى عضو مخصوص نقش مهمى در حيات و بقاى انسان دارد، به طورى كه يك لحظه توقف آن با نابودى همراه است. بنابراين چه مانعى دارد كه فعاليت هاى فكرى و عاطفى به آن نسبت داده شود.(1) [FONT=Comic Sans MS]
[COLOR=#008080]1. تفسیر نمونه، جلد 1، صفحه 121.
