*سرنوشت ستم پیشگان*

[مستور]

 






  سرنوشت قاتلان و دشمنان سید الشهدا علیه السلام

 


بنا بر نقل منابع متعدد، پس از ماجرای کربلا دستان ابن کعب در تابستان چنان خشک می‌شد گویا که چوب خشکی بیش نیست. در زمستان نیز آن‌قدر عفونت می‌کرد که به طور مرتب از آن خون و چرک می‌آمد. او تا آخر عمر به این مرض مبتلا بود.


عاشورا عجیب ترین و سیاه ترین روز تاریخ حیات بشری به پایان رسید. جمعی محدود و انگشت شمار از بهترین فرزندان آدم هر آنچه زیبایی را توانستند به تصویر کشیدند. در برابر آنان نیز جمعی از قابیلیان به هوای نام و نان و اوهام خویش هر آن قدر سیاهی و تباهی و سنگدلی را از دستهای ناپاکشان برآمد به نمایش گذاشتند. به خیال خام آنان این ماجرا پایان یافت و شیرینی‌های ناشی از آن آغاز گشت. این جمعیت به قدری کثیف و پلید و خون خوار بودند و در نوشیدن جام زهر دنیا عجله داشتند که برای بردن انگشتری، انگشت را نیز به همراه آن می‌بردند. برای برداشتن گوشواره به هیچ گوشی رحم نکردند. اینان حیا نکرده و از سر پیر و جوان خاندان رسول خدا صلی الله علیه و آله حجاب برداشتند و تمام لباسهای جگرگوشه‌اش را پس از شهادت از تنش درآوردند. عجیب بود این همه قساوت و سنگدلی و حماقت؛ واقعا جادارد از آنان بپرسیم مگر لباس کهنه و پاره قیمتی داشت یا قابل استفاده بود که چنین نمودید؟ اگر در آن شرایط شیعیان قدر و وقت ناشناسی کردند و با کوتاهی‌های خود زمینه ساز بروز و ظهور این فاجعه بی‌مانند شدند لیک اندک زمانی بعد که آتش شرم تمام وجودشان را در برگرفت سعی در تسکین جان خویش با انتقام از عملان و مسببان این ماجرا شدند. سرافکندگان و شرمندگان چنان انتقامی از آنان گرفتند که کم از رفتار آنان نداشت اما چه سود؟ آنچه نباید اتفاق می‌افتاد اتفاق افتاده بود و حرمت خندان رسول خدا به بدترین و شدیدترین حالت شکسته بود و تا قیامت قابل جبران نبود؛ آتشی برپا شده بود که هیچ گاه از شعله‌اش کاسته نشد و الآن پس از گذشت قریب به چهارده قرن آتش حزن و حسرت تا سادقات عرش بالا می‌رود شاید با ظهور قائم آل محمد صلی الله علیه و آله این درد اندکی تسکین یابد.

موعود طي سلسله مطالب به تفکیک نام (به ترتیب حروف الفبا)، جرم و در نهايت سرنوشت شوم جمعی از مشاهیر ستم‌پیشگان حاضر در کربلا می پردازد. امید است مورد عنايت ناحیه مقدس سید الشهدا عليه السلام واقع گردد.



1. ابن کعب



   او را در منابع به شکل ابحر، بحر و ابجر می‌توان یافت. علت این اختلاف ظاهرا ناشی از آن است که دستانش به مرضی مبتلا شده و در عربی دستان بحر و ابحر چنین نوشته می‌شود: یدا بحر و یدا ابحر و احتمال حذف یا افزودن الف در هنگام توالی دو الف پشت سر هم وجود دارد.

وی همان کسی است که لباس از تن سیدالشهدا ارواحنا فداه پس از شهادت ایشان برون آورد.لازم به ذکر است آن حضرت لباسی را به عنوان لباس رو بر تن داشتند و لباسی را نیز زیر آن پوشیده بودند. امام علیه السلام پیش از آنکه به میدان قدم نهند لباسی از جنس برد یمانی(اللهوف،ص174) طلب کرده و پوشیدند. گفته شده این به خصوص هنگام شهادت حضرتش لباس زیبا و چشم نواز بوده است(مقتل خوارزمی،ج2،ص38؛مثیر الاحزان،ص174).

ابن کعب لباس زیرین را که امام علیه السلام پیش از پوشیدن آن را پاره پاره کرده بودند شاید که مانع از بیرون آوردنش شود از تن ایشان درآورده و پیکر مقدس ایشان را عریان بر زمین رها می‌کند.

بنا بر نقل شیخ مفید رحمه الله علیه ابن کعب در لحظات پایانی حیات امام حسین علیه السلام عبدالله بن الحسن المجتبی علیهماالسلام را نیز در حالی که تلاش می‌کرد با قرار دادن دستانش در برابر شمشیر ابن کعب از جان عموی خویش محافظت کند به شهادت رساند(الارشاد،ج2،ص110-111).

جنایات او محدود به آنچه گفتیم نمی‌شود. در برخی گزارش‌ها آمده وقتی سپاهیان ابراهیم بن مالک اشتر برای خونخواهی شهدای کربلا قیام کردند از جمعی از یزیدیان کربلا انتقام گرفتند که ابن کعب یکی از آنان بود. ابراهیم پس از دستگیری ابن کعب شرح تباه‌کاری‌هایش در کربلا را از خود او پرسید.آن ملعون می‌گوید که حجاب از سر (حضرت) زینب(سلام الله علیها) برداشتم و گوشواره‌های ایشان را چنان کشیدم که گوش‌هایشان زخمی شد.این گونه بود که توانستم آن گوشواره‌ها را بردارم. ابراهیم در حالی که می‌گریست به او گفت: «وای بر تو ایشان به تو چه فرمودند؟» گفتند:

خداوند دستان و پاهایت را قطع کند و پیش از آتش جهنم تو را به آتش دنیا بسوزاند.

ابراهیم او را عتاب کرد که آیا از خداوند شرم نکردی؟ از جد بزرگوارشان پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نترسیدی؟ و هیچ احساس رأفت و ترحمی در دلت حس نکردی؟

سپس ابراهیم به یارانش دستور داد ابتدا دستانش را باز نموده و آنها را قطع کنند و پس از آن پاهایش را بریدند.چشمانش را درآوردند و او را با روش‌های مختلف عذاب دادند (حکایه المختار فی اخذ الثار، ص46).

بنا بر برخی نقل‌ها او پیش از درگیری‌ها فلج شده و تا مدت‌ها زمین‌گیر بود(اللهوف، ص178). ظاهرا این گزارش مربوط به بحیر بن عمرو است که لباس رویی سیدالشهدا ارواحنا فداه را برداشته بود؛ زیرا همان طور که دیدیم ابن کعب با خون‌خواهان سیدالشهدا علیه السلام جنگیده و دستگیر شده بود و به طور طبیعی کسی که زمین‌گیر شده باشد نمی‌تواند در میدان نبرد حاضر شود. علاوه بر آن سرنوشت زمین‌گیری برای بحیر بن عمرو به صراحت در منابع آمده است (مناقب، ج4، ص57). البته برای جمع کردن میان گزارش‌ها و با توجه به آن که مطلب فوق را ابن طاوس نقل کرده می‌توان این فرض را در نظر گرفت که سپاهیان ابن زیاد او را به همره خود آورده بودند و او را در محملی حمل می‌نموده‌اند.قبول این فرض با توجه به دو دلیل فوق چندان بعید به نظر نمی‌رسد و بالاخره در برخی گزارش‌ها نیز گفته شده در نهایت مختار او را سوزاند(مناقب، ج4، ص111).

بنا بر نقل منابع متعدد، پس از ماجرای کربلا دستان ابن کعب در تابستان چنان خشک می‌شد گویا که چوب خشکی بیش نیست. در زمستان نیز آن‌قدر عفونت می‌کرد که به طور مرتب از آن خون و چرک می‌آمد. او تا آخر عمر به این مرض مبتلا بود( اعلام الوری،ج1،ص468؛ الارشاد، ج2، ص111؛ مقتل خوارزمی، ج2، ص38؛ مثیر الاحزان،ص174)


سید هاشم ناجی موسوی جزایری
بازنويسي: محمود مطهری نیا  



منبع : موعود




ادامه دارد...

[مستور]

سدی نقل می‌‌کند مدتی کوتاه پس از واقعه عاشورا شبی را با مهمانی مشغول به صحبت بودم. صحبت با او را بسیار دوست می‌‌داشتم و او را بسیار احترام و اکرام می‌‌نمودم. آن شب صحبت به درازا کشید. لابه لای مطالب از کربلا سخن به میان آمد. از اعماق وجود آهی کشیده و اظهار تأسف شدیدی نمودم.

• 2- ابانی/دارمی

وی فرزند ابان بن دارم و یا از قبیله بنی دارم بوده و در قتل عباس بن علی علیهما السلام شرکت داشته (بحارالانوار،ج45،ص306)و پس از اتمام جنگ نیز با شادی و سرور (ثواب الاعمال،ص259و260) سر مبارک ایشان و یا سید الشهدا علیه السلام را بر سر نیزه حمل می‌‌کرده است(احقاق الحق، ج11،ص532).

به تصریح همه منابع آنها که پیش از ماجرای کربلا او را دیده بودند همگی اذعان نموده‌‌اند که او صورتی زیبا و بسیار سفید و شاداب داشته است؛حتی شاهدانی که او را به همراه کاروان اسیران اهل بیت علیهم السلام در کوفه مشاهده کرده‌‌اند مانند همین را درباره او گزارش کرده‌‌اند. سفیدی چهره دارمی پس از مدتی به سیاهی مشمئز کننده‌‌ای بدل می‌‌شود.علاوه بر آن، وی تا پایان عمر هرگز خواب خوشی نداشت و هر شب خواب می‌‌دید یک یا دو نفر می‌‌آیند و او را تا جهنم ‌‌کشانده و به درون آتش می‌‌افکنند. چهره او نیز پس از اولین خواب و افتادن در آتش جهنم سوخته و سیاه می‌‌نماید(احقاق الحق، ج11، ص532). داد و فریاد دارمی در خواب همه اطرافیانش را درمانده و مستأصل کرده بود(المناقب،ج4،ص58). بی‌‌خوابی و سیاه‌‌رویی او در تمام منابع فوق آمده است.

نقل شده روزی در جمعی صحبت او به میان آمد و شخصی منکر این امر شد. اندکی بعد آن شخص در آتش سوخت(احقاق الحق، ج11، ص532).مانند این عذاب برای حرمله بن کاهل اسدی(تذکره الخواص سبط ابن جوزی، ص281و 281) و نیز گاه بی‌‌نام نقل شده است(ینابیع الموده، ص388).

• 3- ابن ابی جویره/جویرویه/مزنی

سیدالشهدا ارواحنا فداه در روز عاشورا در اطراف سپاه خود چاله‌‌ای حفر نموده و آتشی برپا کردند تا جنگ جناح سپاه ادامه یابد و از دیگر جهت‌‌ها آسوده خاطر باشند.

ابن ابی جویریه مزنی که سوار بر اسب بود با دیدن این فعالیت حضرت کف زد و با حالتی تمسخر آمیز گفت:« ای حسین و ای یاران حسین، آتش بر شما بشارت باد که خود در دنیا به سوی آن شتافتید.»

سیدالشهدا ارواحنا فداه از یاران نامش را پرسیدند و پس از شنیدن نام او فرمودند:
خدایا او را در آتش دنیا بسوزان.

در پی این دعا ناگهان اسب او رم کرد و جویریه را در همان آتش انداخت. وی در آن آتش سوخت(امالی شیخ صدوق، ص221؛ روضه الواعظین،ص185).

• 4- ابن حوشب

وی که از مشاهیر و خواص سپاه عبیدالله بن زیاد بود در نبردی که میان لشکر ابراهیم بن اشتر با سپاه ابن زیاد به خون‌‌خواهی عاشورا در ساحل نهر خازر و حوالی موصل کشته شد و سرش را برای مختار فرستادند(امالی شیخ طوسی،ص241؛ بحارالانوار،ج45،ص382).

• 5- ابن ضبعان

او نیز در نبرد فوق به دست احوص بن شداد همدانی با ضربه‌‌ای کشته شد (بحارالانوار، ج45، ص380 و 381).

• 6- ابوالاشرس

وی از جمله مشاهیر سپاه عبیدالله بن زیاد بود. ابوالاشرس همانند ابن حوشب در نبرد با سپاه ابراهیم کشته شد و سرش را برای مختار فرستادند(امالی شیخ طوسی،ص241؛ بحارالانوار، ج45، ص384).

• 7و8- ابو اسماء بسر بن ابی سمط/بشر بن سوط/حوط و عثمان بن خالد

این دو که ظاهرا دوست و همراه همیشگی هم بوده‌‌اند با همکاری هم عبدالرحمن بن عقیل بن ابی‌‌طالب را به شهادت رسانده و در عصر عاشورا او را عریان نمودند (بحارالانوار، ج45، ص374؛ مقتل الحسین علیه السلام لوط بن یحیی،ص373 و 374).

روزی مختار عبدالله بن کامل را به سوی آن دو روانه کرد. عبدالله به مسجد بنی دهمان رسید. او مردمان را در مسجد گرد آورده و خطاب به آنها گفت:« گناه تمام بنی دهمان از ابتدا تا قیامت بر عهده‌‌ام باشد اگر شما این دو را نیابید و من گردن یک یک شما را نزنم.» آنان از او مهلت خواستند و همگی به جست و جو به دنبال ایشان راه افتادند.

بنی دهمان آن دو را در حالی در جبانه یافتند که قصد داشتند با هم به جزیره(بین النهرین) بروند. ایشان آنها را دستگیر کرده و به عبدالله بن کامل تحویل دادند.عبدالله از اینکه هر دو با هم دستگیر شده‌‌اند خدای را سپاس گفت و پس از آن هر دو را گردن زد و به نزد مختار بازگشت.

مختار که گزارش ماجرا از عبدالله شنید او را بازگرداند و به او دستور داد که هر دو را بسوزاند و هرگز آنها را دفن نکند(تجارب الامم،ج2،ص151؛ مقتل الحسین علیه السلام لوط بن یحیی،ص373 و 374؛ بحارالانوار،ج45،ص374؛ حاشیه وقعه الطف، ص 247).

• 9- اخنس بن زید

سدی نقل می‌‌کند مدتی کوتاه پس از واقعه عاشورا شبی را با مهمانی مشغول به صحبت بودم. صحبت با او را بسیار دوست می‌‌داشتم و او را بسیار احترام و اکرام می‌‌نمودم. آن شب صحبت به درازا کشید. لابه لای مطالب از کربلا سخن به میان آمد. از اعماق وجود آهی کشیده و اظهار تأسف شدیدی نمودم.

اخنس با تعجب از من پرسید:« تو را چه می‌‌شود؟»
گفتم:«مصیبتی را یاد کردی که از همه مصائب بزرگتر است.»
پرسید:«آیا تو در کربلا حاضر بودی؟»
گفتم:«الحمدلله نه!»
پرسید:«چرا خدا را شکر می‌‌کنی؟»
گفتم:«برای آنکه خون سید الشهدا علیه السلام دامنم را نگرفت؛ همانا جدشان رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند:هرکس خون فرزندم حسین را بریزد در روز قیامت کفه اعمالش سبک خواهد بود.»

گفت:«آیا چنین فرمود؟»
گفتم:«آری. باز ایشان فرمودند: فرزندم حسین به ظلم و ستم کشته خواهد شد.آگاه باشید هرکه او را شهید کند در تابوتی از آتش گذاشته خواهد شد و به اندازه نیمی از عذاب تمام جهنمیان عذاب می‌‌شود. دستان و پاهایش بسته و چنان بویی متعفنی دارد که اهل جهنم از آن بو در عذابند. این عذاب از آن او و پیروان و همراهان و هرآن کسی است که به عمل ناشایست او راضی باشد. هر گاه پوست تنشان بپزد پوستى ديگرشان دهيم، تا عذاب خدا را بچشند(سوره نساء(4)،آیه 56) لحظه‌‌ای عذاب ایشان کاهش نمی‌‌یابد و از حمیم جهنم به آنان خورانده می‌‌شود. چه بیچاره‌‌اند با عذاب جهنم.»

گفت:«برادر این حرف‌‌ها را بشنو و باور نکن.»
گفتم:«چطور می‌‌توانم باور نکنم در حالی که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: نه دروغ گفته‌‌ام و نه به من دروغ گفته شده است.»

گفت:«از قول رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل نمی‌‌کنند که قاتل فرزندم حسین عمرش کوتاه می‌‌شود؟ من الآن عمرم از نود سال گذشته است. مگر تو مرا نمی شناسی؟»
گفتم:نه.
گفت:«من اخنس بن زیدم.»
پرسیدم:«در کربلا چه می‌‌کردی؟»

گفت:«من یکی از آنهایم که عمر سعد آنان را مأمور کرد با نعل اسبانشان بدن(پاک و مطهر) حسین(علیه السلام) را پامال کنند و استخوان‌‌هایش را درهم‌‌شکنند.علاوه بر آن، علی بن الحسین (علیهما السلام ) آن زمان بیمار و بر زیراندازی بود. آن زیر انداز را چنان از زیر بدنش کشیدم که به رو بر زمین افتاد. گوش‌‌های صفیه بنت الحسین(علیه السلام) را برای درآوردن گوش‌‌واره‌‌هایش زخمی کردم.»

سدی نقل می‌‌کند چشمانم خونبار شد و قلبم آتش گرفت. دنبال راهی بودم که بتوانم او را به هلاکت برسانم. ناگهان سوی چراغ کم و خاموش شد. برخاستم که آن را روشن کنم.اخنس در حالی که همچنان به سلامتی و اوضاعش غره بود به من گفت: بنشین و انگشتش را دراز کرد تا آن را روشن کند.به ناگاه انگشتش آتش گرفت. آن را در خاک فرو کرد ولی آتشش خاموش نشد.

فریاد زد:« برادر کمکم کن.»
بر خلاف تمایل قلبی‌‌ام روی انگشتش آب ریختم. ولی همین که آب به آتش رسید آن را شعله‌‌ورتر ساخت. باز فریاد زد:«این چه آتشی است؟ چرا خاموش نمی‌‌شود؟»
گفتم:«خودت را به درون نهر بینداز.»

او هم خود را به درون آب انداخت. آب به هر قسمت از بدنش که می‌‌رسید آتش آن را دربرمی‌‌گرفت. با چشمان خود شاهد آن بودم که تمام بدنش بسان چوبی خشک در حال سوختن است. قسم به خدا این آتش تا آنجا ادامه یافت که بدنش ذغال شد و به روی آب آمد (بحارالانوار، ج45، ص321 و 322؛ مدینه المعاجز، ج4،ص 92- 95؛ فخری منتخب طریحی،ج1، ص175).

[مستور]

• 10. اسحاق بن حوبه/حویه/حوی/حنوه/حیوه حضرمی

پس از شهادت سیدالشهدا ارواحنا فداه، عمر سعد از سپاهیانش پرسید که چند نفر حاضرند سواره بر پیکر آن حضرت بتازند؛ ده نفر که همگی زنازاده بودند(لهوف،ص182و183؛مثیر الاحزان، ص79) برای این رفتار وحشیانه داوطلب شدند. یکی از آنان اسحاق بن حوبه حضرمی بود(فخری منتخب طریحی،ج2 ص456؛حاشیه وقعه الطف،ص258؛مقتل الحسین علیه السلام، ص202؛ المناقب، ج4، ص111).وی که در برابر ابن ابن زیاد ماجرای با افتخار ماجرای این گستاخی را تعریف کرده و از او جایزه گرفته (لهوف،ص182و183) پیراهن ایشان را از تن مبارکشان درآورده است(لهوف،ص178؛الثاقب فی المناقب،ص337 ). اسحاق به محض آنکه پیراهن ایشان را بر تن کرد مبتلا به پیسی شد و تمام موهایش ریخت(لهوف،ص178؛مثیرالاحزان،ص76؛الثاقب فی المناقب،ص337).
مختار که قسم خورده بود به سرعت انتقام خون سیدالشهدا ارواحنا فداه را بگیرد با سپاهیانش پیش از دیگران به سراغ این ده نفر رفته و آنها را دستگیر می‌کنند (مدینه المعاجز،ج4،ص90). مختار دستور می‌دهد آنان را که به شکستن دنده‌های سیدالشهدا ارواحنا فداه با سم اسبانشان افتخار می‌کردند به پشت خوابانده و با میخ‌های آهنین دست و پاهایشان را به زمین بچسبانند. سپس سپاهیان را گفت که به مانند خودشان آنقدر با اسبانشان بر ایشان بتازند که اعضای بدنشان از هم گسیخته گردد. پس از آن هم مختار دستور داد جنازه‌های آنان را سوزاندند(بحارالانوار، ج45، ص374؛ مدینه المعاجز، ج4، ص90؛ مثیر الاحزان،ص79).

• 11. اسید بن مالک

او نیز یکی از آن ده جنایتکار بود که به همان سرنوشت مبتلا شد(لهوف،ص182و 183؛فخری منتخب طریحی،ص 456؛ مثیر الاحزان،ص79؛بحارالانوار،ج25،ص374؛مدینه المعاجز،ج4،ص90).

• 12. اسدی(از قبیله بنی اسد)

ابى حصين نقل کرده از شيخى كه از قوم او (بنى اسد)بود كه او گفت: من رسول اللَّه صلی الله علیه و آله را در خواب ديدم كه نشسته و طشتى از خون پيش نهاده و مردمان را بر آن حضرت عرض مى‏كنند و هر يكى را به عقوبتى معاقب مي‌سازند؛ چون نوبت من رسيد مرا پيش‏بردند. گفتم: والله پرد و مادرم به فدایتان من در لشكر ابن زياد بودم اما تيرى نينداختم و نيزه نرسانيدم و تكثير لشكر نكردم. ایشان فرمود كه دروغ مي‌گویى سياهى لشكر بودى و قتل حسين را مي‌خواستى؛ پس با انگشت به سوى من اشاره كردند.صبح برخاستم نابينا بودم و ديگر خوشى نديدم(كشف الغمه، ج‏2، ص57).

• 13. اسماء بن خارجه

وی یکی از افرادی بود که در شهادت مسلم بن عقیل نقش داشت. مختار با عباراتی مسجع قسم خورده بود که خانه او را آتش بزند. جمله مختار به گوش اسما رسید و با طعنه گفت:«اینجا (خانه من) که جای سجع نبود.» اسما از خانه‌اش به بیابان گریخت. مختار خانه او و عموزادگانش را ویران ساخت(مقتل الحسین علیه السلام خوارزمی،ج2،ص224؛ بحارالانوار،ج45،ص377).

• 14. اسود اوسی

او در حمله پس از شهادت سیدالشهدا ارواحنا فداه به پیکر ایشان، نعلین حضرت را دزدید. مختار هم او را پس از دستگیری در آتش سوزاند(المناقب،ج4،ص111).

• 15. اسود بن حنظله

در حمله فوق، شمشیر حضرت را فلافس از بنی نهشل و بنی دارم یا جمیع بن خلق اودی و بنا بر برخی نقل‌ها اسود بن حنظله برداشت. مختار او را نیز سوزاند( المناقب،ج4،ص111؛ لهوف، ص179 و 180).
لازم به یاد آوری است این شمشیر غیر از ذوالفقار است. ذوالفقار در روایات از جمله ودایع امامت معرفی شده که دست به دست میان ائمه علیهم السلام منتقل می‌شود و اکنون در دستان مبارک امام عصر علیه السلام قرار دارد و به امید خدا به زودی برای در هم شکستن هیمنه تمام ظالمان و ستم پیشگان به کار خواهد رفت.

• 16. ام هجام

سپاهیان ابن زیاد که کاروان اسرا را در کوچه پس کوچه ‌های کوفه عبور می‌دادند زنی به نام ام هجام از پشت بام خانه‌اش شاهد منظره بود. او تا چشمش به سر مبارک سیدالشهدا ارواحنا فداه بر روی نیزه افتاد شروع کرد کرد به گستاخی و اهانت به ایشان. حضرت زینب سلام الله علیها به محض آنکه صدای او را شنیدند وی را نفرین کردند. ام هجام همان دم از پشت بام افتاد و هلاک شد(سیمای حضرت زینب سلام الله علیها،ص92).

• 17. ایاس بن مضارب

از جمله اقدامات ابراهیم بن اشتر در خون‌خواهی سیدالشهدا ارواحنا فداه این بود که ابراهيم سه‌شنبه بعد از مغرب با گروهى متوجه مختار شدند كه زره پوشیده و روى زره قبا پوشيده بودند. پاسبانان بازار و قصر را احاطه كرده بودند. وقتى چشم اياس بن مضارب به ياران ابراهيم افتاد كه مسلح بودند به ابراهيم گفت: «اين اجتماع براى چيست!؟ من به تو بد بينم. تو را رها نمى‏كنم تا وقتی تو را نزد امير ببرم.» ابراهيم سخن او را نپذيرفت و دچار مشاجره شدند. ابراهيم به مردى از همدان كه با اياس و به نام ابو قطن بود گفت: «نزديكم بيا!» چون وى دوست ابراهيم بود اين طور پنداشت كه ابراهيم مى‏خواهد او را براى نجات آن گروه شفيع قرار دهد. ولى بر عكس آن تصور ابراهيم آن نيزه طولانى را كه در دست ابو قطن بود گرفت و پس از اينكه گلوى اياس را هدف قرار داد او را از پاى درآورد و به سرعت به ياران خود دستور داد سر او را جدا كنند.
پس از آن ياران اياس فرار کردند و ابراهيم به نزد مختار رفت و با اظهار تأسف او را از اين جريان آگاه كرد؛ زیرا او برنامه‌اش برای آغاز ماجرا در پنجشنبه بود. بر خلاف توقع او، مختار خوشحال شد و اين عمل را به فال نيك و نصرت و ظفر بر دشمن گرفت. سپس دستور داد تا دسته‏هاى نى را آتش زدند و از طرفى ندا در دادند:يا لثارات الحسين! يعنى اى خون‏خواهان حسين! و بعد از آن مختار زره و سلاح خود را پوشيد و قیام مختار به طور رسمی آغاز شد(مقتل الحسین علیه السلام خوارزمی، ج2، ص209-211؛ تجارب الامم،ج2،ص127؛بحارالانوار،ج45،ص367).

• 18. بجدل/ نجدل بن سلیم کلبی

او همان جنایتکاری است که به هوای انگشتری سیدالشهدا ارواحنا فداه انگشت ایشان را قطع کرد. مختار او را دستگیر کرد و دستان و پاهایش را برید. به یاران دستور داد او را رها کنند که تا لحظه هلاکت در خون خویش غوطه‌ور باشد(لهوف،ص178؛ مقتل الحسین علیه السلام خوارزمی، ج2،ص220؛ بحارالانوار،ج45،ص376).

• 19. بحیر بن عمر/عمرو/عمیر جرمی

او در آن حمله ناجوانمردانه پس از شهادت سیدالشهدا ارواحنا فداه به پیکر ایشان شلوار رویی حضرت را دزدید. به محض آنکه بحیر شلوار را به پا کرد زمین‌گیر شد و تا آخر عمر از راه رفتن ناتوان. مختار او را نیز دستگیر کرده و به یارانش دستور داد وی را بسوزانند(مقتل الحسین علیه السلام خوارزمی،ج2،ص37؛المناقب،ج4،ص57 و 111).

• 20. بشر/بشیر بن مالک

عصر عاشورا عمر سعد لعين سر مبارك آن حضرت را که خولی جدا کرده بود به بشر بن مالك داد تا به نزد ابن زياد بى‏بنياد ببرد؛ ابن مالک وقتی آن سر مبارک را در پيش عبيد اللَّه لعين بر زمين نهاد رو به او کرده و ضمن اشعاری گفت :« يعنى پر كن ركاب چهار پايان مرا از نقره و طلا زیرا من کشتم پادشاه محجب را (يعنى به واسطه عظمت شأن از مردم در نقاب و حجاب بود) و آنكه نماز گذارد به دو قبله در كودكى و بهترين ايشان است گاهى كه ذكر كنند نسب مردم را، كشتم بهترين مردمان را هم از جانب مادر و هم از جانب پدر».
عبيد اللَّه لعين غضب كرد و گفت: چون چنين بود پس چرا او را كشتى؟ و اللَّه كه تو از من‏ خيرى نخواهى ديد و اكنون تو را به وى ملحق می‌گردانم و او را پيش خويش كشيد و گردنش را زد (كشف الغمه، ج‏2، ص51؛ مقتل الحسین علیه السلام خوارزمی، ج2،ص39-40).

• 21. بلهجیمی/جهمی/هجیمی/هذیلی

وی پس از شهادت سیدالشهدا ارواحنا فداه در کوفه بانگ می‌زد:«آیا او را نمی‌بینید که خداوند او را به سبب بیعت نکردن با یزید کشت؟» به ناگاه دو شیء از آسمان افتاد و به چشمانش خورد. او تا پایان عمرش کور ماند(احقاق الحق، ج11،ص547-548 به نقل از مناقب احمد بن حنبل، تاریخ دمشق و الصواعق المحرقه؛ینابیع الموده،ص389؛الثاقب فی المناقب،ص336-337؛ مدینه المعاجز، ج4، ص85؛المناقب،ج4،ص58



ادامه دارد...

[مستور]

 

• 22-تمیم بن حصین

در روز عاشورا پس از کشته شدن ابن ابی جویریه از لشكر عمر بن سعد مردى ديگر به نام تميم بن حصين فزارى بيرون آمد و گفت: اى حسين و اى ياران حسين! آيا اين آب فرات را مى‏بينيد كه همچون شكم ماهيان مى‏درخشد؟ به خدا سوگند قطره‌ ا‏ى از آن نخواهيد چشيد تا لب تشنه مرگ را بچشيد. امام حسين پرسيد: اين كيست؟ گفتند: تميم بن حصين است.

فرمود: اين و پدرش اهل آتشند. پروردگارا! او را امروز از تشنگى بكش. چنان گرفتار تشنگى شد كه از اسب در افتاد و زير سم ستوران كشته شد (الثاقب فی المناقب،ص341؛امالی شیخ صدوق، ص221؛ الثاقب فی المناقب، ص340-341).

• 23-جابر بن یزید/ زید ازدی

بنابر برخی نقل‌ها وی در حمله آخرین به پیکر مطهر سیدالشهدا ارواحنا فداه عمامه حضرت را برداشت. او به جنون و جذام مبتلا گردید و در پایان کار به دست مختار سوخته شد؛ البته همان طور که دیدیم بنا بر نقل دیگر اخنس بن مرثد این جنایت را انجام داد و به چنان سرنوشتی مبتلا شد(مقتل الحسین علیه السلام خوارزمی، ج2، ص37؛ مثیر الاحزان، ص 76؛ لهوف،ص 178؛ المناقب، ج4، ص57و 111)

• 24- جبیره کلبی

روز عاشورا پس از آنکه سیدالشهدا ارواحنا فداه از هدایت دشمنان خویش به کلی ناامید شدند به یاران فرمودند که برخیزید و اطراف سپاه و خیام گودالی خندق مانند بکنید و در آن آتشی به پا کنید تا حمله از یک ناحیه انجام شود و اهل حرم در امان بمانند. کار اصحاب که تمام شد یکی از سپاهیان ابن زیاد فریاد زد که یا حسین قبل از آتش آخرت برای آتش دنیا عجله کرده‌ای؟
امام به او فرمودند:
آیا با آتش جهنم به من طعنه می‌زنی در حالی که پدرم تقسیم کننده بهشت و جهنم است و پروردگارم غفور و رحیم؟
سپس ایشان از یاران خویش پرسیدند:«آیا این مرد را می‌شناسید؟»
عرضه داشتند: جبیره کلبی.
حضرت دست به سوی آسمان برداشته و فرمودند:
خدایا او را پیش از آتش جهنم در آتش دنیا بسوزان.
به محض آنکه کلام ایشان تمام شد اسب جبیره رم کرد و او را با سر به درون آتش انداخت (مقتل الحسین علیه السلام و مصرع اهل بیته،ص99-100). جبیره در آن آتش سوخت و منادی از آسمان ندا داد :«ای فرزند رسول خدا صلی الله علیه و آله، اجابت سریع بر تو مبارک.»
عبدالله بن مسرور می‌گوید تا این ماجرا را دیدم از میدان نبرد با ایشان بازگشتم (ینابیع الموده، ص410).

• 25- جریر بن مسعود حضرمی

در حمله آخرین به پیکر مطهر سیدالشهدا ارواحنا فداه رحیل بن خیثمه جعفی، هانی بن شبیب بن حضرمی و جریر بن مسعود حضرمی کمان و حله‌های حضرت را به یغما بردند و مختار همگی آنان را پس از دستگیری در آتش سوزاند (المناقب،ج4،ص111).

• 26- جعوبه/ جعونه بن حویه حضرمی

در حمله فوق لباس آن حضرت را جعوبه بن حویه دزدید. او تا لباس را به تن کرد چهره‌اش دگرگون شد، موهایش ریخت و پیسی گرفت(المناقب،ج4،ص57؛ مقتل الحسین علیه السلام خوارزمی، ج2، ص 37). مختار او را نیز پس از دستگیری سوزاند (المناقب، ج4، ص111).

• 27-جمّال (ساربان و شتربان)

   بن مسيب نقل مي‌كند سیدالشهدا ارواحنا فداه شهيد شد و مردم در سال آينده براى اعمال حج رفتند. من به حضور حضرت على بن الحسين عليهما السلام مشرف شدم و به آن بزرگوار عرضه داشتم: «اى مولاى من! موسم حج نزديك شده. شما چه دستورى به من مي‌دهید؟»

امام علیه السلام فرمود: «برو و حج به جاى بياور».

من رفتم و مشغول اعمال حج شدم. در طول مدتى كه مشغول طواف كعبه بودم ناگاه با مردى مواجه شدم كه دست‌هايش قطع شده و صورتش نظير شب تار بود. وى به پرده‏هاى كعبه آويزان شده بود و مي‌گفت:«اى خدایى كه پروردگار كعبه‏اى، مرا بيامرز؛ گرچه مي‌دانم مرا نمى‏آمرزى حتی اگر ساكنان آسمان‏ها و زمين تو و آنچه را كه آفريده‏اى براى من شفاعت نمايند؛ زيرا جرم من خيلى بزرگ است».

سعيد بن مسيب مي‌گويد من و دیگر مردم دست از طواف برداشتيم و در اطراف آن مرد اجتماع كرديم و به او گفتيم: «واى بر تو! اگر تو ابليس مي‌بودى جا نداشت كه از رحمت خدا مأيوس شوى. تو كيستى و گناه تو چيست؟»

او گريان شد و گفت: «اى گروه! من خود را با اين گناه و جنايتى كه انجام داده‏ام بهتر مى‏شناسم.» ما گفتيم: «گناه خود را براى ما بازگو».

گفت: «در آن موقع كه امام حسين علیه السلام از مدينه خارج و متوجه عراق شد من ساربان آن حضرت بودم. وقتى امام حسين علیه السلام براى وضو گرفتن مي‌رفت شلوار خود را نزد من مي‌گذاشت. من بند شلوار آن حضرت را ديدم به قدرى مي‌درخشيد كه چشم‌هایم راخيره مي‌كرد. من اين تمنا را داشتم كه آن بند شلوار از من باشد. تا اينكه وارد كربلا شديم و آن حضرت شهيد شد و آن بند شلوار با آن بزرگوار بود. خود را در مكانى پنهان نمودم. وقتى شب فرا رسيد و از مخفيگاه خود خارج شدم و در آن صحنه نورى را بدون ظلمت و روزى را بدون شب ديدم و جسد كشتگان روى زمين افتاده بود. من به علت آن شقاوت و خباثتى كه داشتم به ياد آن بند شلوار بودم و با خويشتن گفتم: به خدا قسم من به دنبال امام حسين مي‌روم، شايد آن بند شلوار در شلوار او باشد و من آن را غارت كنم.

من همچنان به صورت كشتگان نگاه مي‌كردم تا اينكه با جسد امام حسين عليه السلام مواجه شدم و ديدم به رو بر زمين افتاده است. ولى جسد مقدسش سر ندارد. نور آن حضرت مي‌درخشيد و بدنش غرقه به خون بود. بادها به بدن مباركش مي‌وزيد. با خويشتن گفتم: به خدا قسم اين حسين است. وقتى به شلوار آن حضرت نگاه كردم ديدم همان طور است كه قبلا بود. نزديك آن بزرگوار رفتم و دست بردم تا آن بند شلوار را غارت نمايم. ولى ديدم آن حضرت چندين گره به آن زده است.  
من همچنان تلاش مي‌كردم تا يك گره از آنها را باز كردم.ناگاه ديدم آن بزرگوار دست راست خود را آورد و به نحوى آن بند شلوار را گرفت كه من نتوانستم دست مقدسش را رد كنم و بند شلوار را برگيرم و به آن دست يابم.

نفس ملعون من مرا وادار نمود تا چيزى به دست آورم و دست‏هاى امام حسين علیه السلام را به وسيله آن قطع نمايم. لذا شمشير شكسته‏اى را یافتم و دست راست مقدس آن حضرت را به وسيله آن از بند جدا كردم.سپس دست آن مظلوم را از بند شلوار دور نمودم و دست خود را بردم تا گره بند شلوار را باز كنم ولى ديدم آن حضرت دست چپ خود را دراز كرد و آن را گرفت؛ چون من نتوانستم آن بند شلوار را غارت كنم لذا آن شمشير شكسته را برداشتم و دست مبارك او را بريدم و از آن بند شلوار جدا نمودم. دست خود را دراز كردم كه آن را برگيرم. ناگاه ديدم زمين دچار لرزه شد و آسمان به اهتزاز آمد. ناگاه شور و شين و گريه و صدایى به گوشم خورد كه مي‌گفت:

وا ابناه! وا مقتولاه! وا ذبيحاه! وا حسيناه! وا غريباه! فرزندم تورا در حالی که نشناختند کشتند و مانع آب نوشیدن تو شدند.

وقتى من با اين منظره مواجه شدم بى‏هوش شدم و خود را در ميان كشتگان انداختم. پس از اين جريان سه نفر مرد و يك زن را ديدم كه خلایق در اطراف آنان ايستاده بودند و زمين از صورت‌هاى مردم و بال‌هاى ملائكه پر شده بود. ناگاه شنيدم يكى از ايشان مي‌گفت:

اى پسرم، اى حسين، جد، پدر، برادر و مادرت به فداى تو باد.

ناگاه ديدم امام حسين علیه السلام در حالى كه سرمبارکشان به بدنشان پيوسته بود نشسته و فرمودند:
لبيك يا جداه يا رسول اللَّه، و يا ابتاه يا امير المؤمنين، و يا اماه يا فاطمة الزهراء، و يا اخاه که با سم شهید شدی، بر شما از من سلام.

سپس امام حسين عليه السلام گريان شد و فرمود:

يا جداه به خدا قسم، بر تو ناگوار است كه حال ما را به اين نحو بنگرى و اين عملى را كه كفار انجام دادند مشاهده نمایى. 
ناگاه ديدم آنان در اطراف امام حسين نشسته و براى مصيبت آن حضرت گريه مي‌كردند. حضرت زهراى اطهر سلام الله علیها مي‌فرمود:

يا ابتاه، يا رسول اللَّه، آيا نمى‏بينى امت تو با فرزندان من چه کرده‏اند؟ آيا به من اجازه ميدهى من از خون محاسن حسينم بگيرم و پيشانى خود را به وسيله آن خضاب نمايم؟ و خدا را در حالى ملاقات نمايم كه با خون فرزندم خضاب كرده باشم؟

پيغمبر اعظم اسلام صلّى اللَّه عليه و آله فرمود: «تو از خون حسين بگير، ما نيز خواهيم گرفت.»
من ايشان را ديدم كه از خون محاسن امام حسين عليه السلام مي‌گرفتند و حضرت زهراى اطهر سلام الله علیها آن خون را به پيشانى خود مي‌مالید. پيامبر خدا و حضرت امير و امام حسن عليهم السلام خون رنگين حسين را به گلو و سينه و دست‏هاى خود تا آرنج خود مي‌ماليدند.

شنيدم رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله مي‌فرمود:
فداى تو گردم اى حسين؛ به خدا قسم خيلى براى من ناگوار است تو را با سر بريده، دو جبين غرقه به خون، گلوى خون آلود، به قفا افتاده، در حالی که رمل و ريگ بدن تو را پوشانده‏اند، مقتول و دو كف دست تو را مقطوع بنگرم. اى پسر عزيزم، چه كسى دست راست و چپ تو را بريده است؟

امام حسين علیه السلام فرمود:
يا جداه، يك ساربان از مدينه همراه من بود. وقتى من شلوار خود را براى وضو گرفتن در مكانى مى‏نهادم او مشاهده مي‌كرد و اين تمنا را داشت كه بند شلوار من از او باشد. چيزى مانع من نبود كه آن بند شلوار را به وى عطا كنم جز اينكه مي‌دانستم او اين جنايت را خواهد كرد.

هنگامى كه من شهيد شدم وى خارج شد و مرا در ميان كشتگان جست و جو نمود. تا اينكه بدن بى‏سر مرا يافت. وقتى شلوار مرا مورد بررسى قرار داد آن بند شلوار را ديد. من گره‏هاى زيادى به آن زده بودم. وقتى يكى از آن گره‏ها را با دست خود باز كرد من دست راست خود را دراز كردم و روى بند شلوار نهادم.

وى در ميدان جنگ به جستجوى حربه پرداخت، تا اينكه شمشير شكسته‏اى يافت و دست راست مرا قطع نمود. سپس يك گره ديگر را باز كرد و من دست چپ خود را روى آن بند شلوار نهادم كه آن را باز نكند و عورت مرا كشف ننمايد.

او دست چپ مرا بريد. موقعى كه تصميم گرفت بند شلوار را باز كند شما را احساس نمود و خود را در ميان كشتگان انداخت.

هنگامى كه پيغمبر خدا صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم سخن امام حسين علیه السلام را شنيد پس از اينكه به شدت گريان شد در ميان كشتگان به سوى من آمد و نزد من ايستاد سپس به من فرمود:
اى‏ ساربان مرا با تو چه كار!؟ تو آن دو دستى را قطع كردى كه جبرئيل و همه ملائكه مدت طولانى آنها را مى‏بوسيدند و اهل آسمان‌ها و زمين‏ها آنها را باعث خير و بركت مي‌دانستند. آيا براى تو كافى نبود كه اين ملعون‌ها اين ذلت و خوارى را دچار حسين كردند زنان پرده‏نشين وي را خارج نمودند؟ اى ساربان خدا روى تو را در دنيا و آخرت سياه كند! دست و پاهاى تو را قطع نمايد و تو را در رديف آن گروهى قرار دهد كه خون ما را ريختند و در مقابل خدا جرأت گستاخی پيدا كردند.

هنوز نفرين آن حضرت تمام نشده بود كه دست‌هاى من شل شدند و اين طور احساس نمودم كه صورت من نظير شب تاريك سياه شده است و به اين حالت باقى مانده‏ام. من نزد اين كعبه آمده‏ام كه شفيع من شود، هرچند مي‌دانم خدا هرگز مرا نخواهد آمرزيد».

راوى مي‌گويد: احدى در مكه باقى نبود مگر اينكه جنايت اين مرد را شنيد و به وسيله لعنت كردن او به خدا تقرب جست. هر يك از آن مردم به او مي‌گفتند: «اى لعين! همين جنايتى كه انجام دادى براى تو كافى خواهد بود» (بحارالانوار،ج45-ص316-319؛منتخب طریحی).

گزارش دیگری در منابع وجود دارد که ممکن است ناشی از تفاوت در نقل باشد یا درباره ساربان دوم. در این نقل، مورد مطلوب ساربان برای غارت تکه لباس نفیسی که هنگام ازدواج سیدالشهدا ارواحنا فداه با شاه زنان دختر یزدگرد، ایشان از او هدیه گرفته‌اند بیان شده است. آسمانیان حاضر بر پیکر مطهر سیدالشهدا ارواحنا فداه علاوه بر چهار معصوم مذکور علیهم السلام، حمزه و جعفر طیار نیز بوده‌اند. این جنایتکار انگشتان حضرت را برای تصاحب آن تکه قطع کرده بود. تفاوت این دو گزارش در جزئیات است و در اصل عقاب و نتیجه تقریبا یکی هستند (ر.ک:مدینه المعاجز،ج4، ص67-70).





ادامه دارد...

[مستور]

28- حارث

حمران بن اعین از ابى محمد شيخ اهل كوفه روايت كرد كه پس از شهادت سیدالشهدا ارواحنا فداه دو پسر كوچك از لشكرگاهش اسير شدند و آنها را نزد عبيد اللَّه آوردند. او زندانبان را طلبيد و گفت: «اين دو كودك را ببر و خوراك خوب و آب سرد به آنها مده و بر آنها تنگ بگير.» اين دو كودك روزه مي‌گرفتند و شب دو قرص نان جو و يك كوزه آب براى آنها مى‏آوردند تا يك سالى گذشت و يكى از آنها به ديگرى گفت: «اى برادر مدتى است ما در زندانيم عمر ما تباه مى‏شود و از تن ما مي‌كاهد. اين شيخ زندانبان كه آمد مقام و نسب خود را به او بگوییم شايد به ما ارفاقى كند. شب که شيخ همان نان و آب را آورد برادر كوچكتر گفت: «اى شيخ تو محمد صلی الله علیه و آله را مي‌شناسى؟»

گفت: «چگونه نشناسم؟ او پيغمبر منست».

گفت: «جعفر بن ابى طالب را مي‌شناسى؟»

گفت: «چگونه نشناسم با آنكه خدا دو بال به او داد كه با فرشتگان هر جا خواهد مي‌رود».

گفت: «على بن ابى طالب را مي‌شناسى؟»

گفت: «چگونه نشناسم او پسر عم و برادر پيغمبر منست».

گفت: «ما از خاندان پيغمبر تو محمد صلی الله علیه و آله و فرزندان مسلم بن عقيل بن ابى طالب و در دست تو اسيريم. تو خوراك و آب خوب به ما نمي‌دهى و به ما در زندان سخت‏گيرى مي‌كنى».

آن شيخ به پایشان افتاد و در حالی که پای آنها را می‌بوسيد مي‌گفت:«جانم قربان شما اى عترت پيغمبر خدا مصطفى، اين در زندان بر روى شما باز است هر جا که می‌خواهيد برويد.شب دو قرص نان جو و يك كوزه آب براى آنها آورد و راه را براى آنها نمود و گفت: «شبها راه برويد و روزها پنهان شويد تا خدا به شما گشايش دهد.»

آن دو شب را رفتند تا به در خانه پيرزنى رسيدند. به او گفتند: «ما دو كودك غريب و ناآشنایيم و شب است امشب ما را مهمان كن. صبح مي‌رويم.»

پیرزن گفت:«عزيزانم شما كيانيد كه از هر عطرى خوشبوتريد؟» گفتند:«ما اولاد پيغمبريم و از زندان ابن زياد و از كشته شدن گريختيم.»

پيرزن گفت: «عزيزانم، من داماد نابكارى دارم كه به همراهى عبيد اللَّه بن زياد در واقعه كربلا حاضر شده و مي‌ترسم شما را در اینجا ببیند و شما را بكشد.»

دو نوجوان گفتند: «ما همين يك شب را در اینجا مي‌گذرانيم و صبح دنبال کار خود مي‌رويم.»

گفت: «من براى شما شام مى‏آورم.»

پیرزن برای آنان شام آورد. آن دو شام را خوردند و آب نوشيدند و خوابيدند. برادر كوچك به برادر بزرگ گفت:«برادر جان اميدوارم امشب آسوده باشيم. بيا در آغوش هم بخوابيم و همديگر را ببوسيم مبادا مرگ ما را از هم جدا كند.»

سپس در آغوش هم خوابيدند و چون پاسى از شب گذشت داماد فاسق پیرزن آمد و آهسته در زد. پیرزن گفت: كيستى؟ گفت: منم. گفت: «چرا بى‏وقت آمدى؟» گفت:«واى بر تو پيش از آنكه عقلم بپرد و زهره‏ام از تلاش و گرفتارى بتركد در را باز كن.» گفت: «واى بر تو، چرا پریشانى؟» گفت: «دو كودك از لشكرگاه عبيد اللَّه گريخته‌اند و امير جار زده هر كه سر يكى از آنها را بياورد هزار درهم جايزه دارد و هر كه سر هر دو را بياورد دو هزار درهم جايزه دارد و من رنج‌ها برده‌ام ولی چيزى به دست نیاورده‌ام.»

پيرزن گفت:«از آن بترس كه در قيامت محمد صلی الله علیه و آله دشمنت باشد.»

داماد گفت: «واى بر تو، دنيا را بايد به دست آورد.»

پیرزن گفت:«دنيا بى‏آخرت به چه كارت آيد؟»

داماد گفت:«تو از آنها طرفدارى مي‌كنى؟ گويا در اين موضوع اطلاعى دارى بايد تو را نزد امير برم».

گفت:«امير از من پيرزن كه در گوشه بيابانم چه مي‌خواهد؟»

گفت:«بايد من جست و جو كنم. در را باز كن تا به داخل بیایم و استراحت كنم و فكر كنم كه صبح از چه راهى دنبال آنها بروم.»

پیرزن در را گشود و به او شام داد. داماد شام خورد و نيمه شب آواز خرخر دو كودك را شنيد و مانند شتر مست از جا جست و چون گاو فرياد كرد و دست به اطراف خانه كشيد تا به نزدیک برادر كوچكتر رسيد. پرسید: كيستی؟ گفت: «من صاحب خانه‏ام. شما كيانيد؟»

برادر كوچك برادر بزرگتر را تکان داده و گفت :«برخيز كه از آنچه مي‌ترسيديم بدان گرفتار شديم.» داماد گفت:«شما كيستيد؟» گفتند: «اگر راست بگویيم در امان خواهیم بود؟»

گفت: آرى.

گفتند: «اى شيخ، امان خدا و رسول صلی الله علیه و آله و در عهده آنان؟»

گفت: آرى.

گفتند: «محمد بن عبد اللَّه گواه است.»

گفت: آرى.

گفتند: «خدا بر آنچه گفتي وكيل و گواه است!»

گفت: آرى.

گفتند: «اى شيخ ما از خاندان پيغمبرت محمديم و از زندان عبيد اللَّه بن زياد از ترس جان گريختيم.»

گفت: «از مرگ گريختيد و به مرگ گرفتار شديد. حمد خدا را كه شما را به دست من انداخت.» برخاست و آنها را بست. آن دو شب را در بند به سر بردند و سپيده دم، غلام سياهى فليح نام را خواست و گفت:«اين دو كودك را ببر كنار فرات و گردن بزن و سر آنها را برايم بياور تا نزد ابن زياد برم و دو هزار درهم جايزه را بگیرم.»

غلام شمشير را برداشت و آنها را جلو انداخت و چون از خانه دور شدند يكى از آنها گفت: «اى سياه تو به بلال،مؤذن پيغمبر، می‌مانى؟»

گفت: «آقايم به من دستور داده گردن شما را بزنم شما كيستيد؟»

گفتند: «ما از خاندان پيغمبرت محمد صلی الله علیه و آله هستیم. از ترس جان از زندان ابن زياد گريختيم و پیرزن شما ما را مهمان كرد. حال آقايت مي‌خواهد ما را بكشد. آن سياه پاى آنها را بوسيد و گفت: «روح و جانم به قربان شما، اى عترت مصطفى، به خدا نباید محمد صلی الله علیه و آله را دشمن خویش در قيامت سازم.»

شمشير را دور انداخت و خود را به فرات افكند و گريخت. داماد فرياد زد: «نافرمانى مرا كردى؟»

گفت: «من بفرمان تو هستم تا وقتی به فرمان خدا باشى و آنگاه که نافرمانى خدا كنى من در دنيا و آخرت از تو بيزارم.»

داماد پسرش را خواست و گفت:«من حلال و حرام را براى تو جمع مي‌كنم. بايد دنيا را به دست آورد. اين دو كودك را ببر كنار فرات گردن بزن و سر آنها را بياور تا نزد عبيد اللَّه برم و دو هزار درهم جايزه بگیرم. پسر داماد شمشير را گرفت و كودكان را جلو انداخت. كمى پيش رفت يكى از آن دو گفت: «اى جوان من از دوزخ بر تو مي‌ترسم.»

گفت: «عزيزانم شما كيستيد؟»

گفتند: «از عترت پيغمبرت صلی الله علیه و آله. پدرت مي‌خواهد ما را بكشد.»

پسر داماد هم به پاى آنها افتاد و پاهایشان را بوسيد و همان را گفت كه غلام سياه گفته بود. سپس شمشير را دور انداخت و خود را به فرات افكند. پدرش فرياد زد:«مرا نافرمانى كردى؟»

گفت: «فرمان خدا بر فرمان تو مقدم است.»

داماد گفت: «جز خودم كسى آنها را نمی‌كشد.» شمشير را برداشت. جلو رفت و در كنار فرات تيغ كشيد؛ وقتی چشم كودكان به تيغ برهنه افتاد گريستند و گفتند: «اى شيخ ما را به بازار ببر و بفروش و مخواه كه روز قيامت محمد صلی الله علیه و آله دشمنت باشد.»

گفت: «سر شما را براى ابن زياد مي‌برم و جايزه‌اش را می‌گیرم.»

گفتند: «خويشى ما را با رسول خدا صلی الله علیه و آله در نظر نمی‌گیری؟»

گفت: «شما با رسول خدا پيوندى نداريد.»

گفتند: «اى شيخ ما را نزد عبيد اللَّه ببر تا خودش در باره ما حكم كند.»

گفت: «من بايد با خون شما به او تقرب بجويم.»

گفتند: «اى شيخ به كودكى ما ترحم نمي‌كنى؟»

گفت: «خدا در دلم رحم نيافريده است!»

گفتند: «پس بگذار ما چند ركعت نماز بخوانيم.»

گفت: «اگر براى شما سودى دارد هر چه دلتان می‌خواهد نماز بخوانيد.»

آنها چهار ركعت نماز خواندند و چشم به آسمان گشودند و فرياد زدند:
يا حى يا حكيم يا احكم الحاكمين ميان ما و او به حق حكم كن.

داماد برخاست گردن بزرگتر را زد و سرش را در توبره گذارد. برادر كوچك در خون برادر غلطيد و گفت:«مي‌خواهم آغشته به خون برادر، رسول خدا صلی الله علیه و آله را ملاقات كنم.»

گفت: «عيبی ندارد. تو را هم به او مى‏رسانم.»

سپس او را هم كشت و سرش را در توبره گذاشت و تن هر دو را در آب انداخت و سرها را نزد ابن زياد برد. ابن زیاد بر تخت نشسته و عصاى خيزرانى به دست داشت. حارث سرها را جلوی او گذاشت. ابن زیاد وقتی چشمش به آنها افتاد سه بار برخاست و نشست. پس از آن گفت: «واى بر تو كجا آنها را جستى؟»

گفت: «پيرزنى از خاندان ما، آنها را مهمان كرده بود.»

ابن زیاد گفت:«حق مهمانى آنها را منظور نكردى؟»

گفت: نه.

گفت: «با تو چه گفتند؟»

گفت: «تقاضا كردند ما را به بازار ببر و بفروش و بهاى ما را بستان و محمد صلی الله علیه و آله را در قيامت دشمن خود مكن.»

ابن زیاد پرسید: «تو در جواب چه گفتى؟»

پاسخ داد: «گفتم شما را مي‌كشم و سرتان را نزد عبيد اللَّه مي‌برم و دو هزار درهم جایزه را مي‌گيرم.»

گفت: «ديگر با تو چه گفتند؟»

گفتند: «ما را زنده نزد عبيد اللَّه ببر تا خودش در باره ما حكم كند.»

پرسید: «تو چه گفتى؟»

پاسخ داد: «به آنها گفتم نه؛ من با كشتن شما به او تقرب می‌جويم.»

ابن زیاد گفت: «چرا آنها را زنده نياوردى تا چهار هزار درهم به تو جایزه دهم؟»

گفت: «دلم تنها به این راه داد كه به خون آنها به تو تقرب جويم.»

ابن زیاد گفت: «ديگر با تو چه گفتند؟»

پاسخ داد: «گفتند: اي شيخ، خويشى ما را با رسول خدا صلی الله علیه و آله در نظر بگیر.»

پرسید: «تو چه گفتى؟»

پاسخ داد: «گفتم: شما را با رسول خدا خويشى نيست.»

فریاد زد: «واى بر تو، ديگر چه گفتند؟»

پاسخ داد: «گفتند: به كودكى ما ترحم كن.»

پرسید: «تو به آنها ترحم نكردى؟»

گفت: «نه. به آنها گفتم: خدا در دل من ترحم نيافريده است.»

گفت: «واى بر تو، ديگر چه گفتند؟»

گفتند: «بگذار چند ركعت نماز بخوانيم. گفتم:اگر براى شما سودى دارد هر چه دلتان می‌خواهد نماز بخوانيد.»

گفت: «بعد از نماز خود چه گفتند؟»

گفت: «آن دو يتيم عقيل، دو گوشه چشم به آسمان كردند و گفتند:يا حى يا حكيم يا احكم الحاكمين ميان ما و او به حق حكم كن.»

گفت: «خدا ميان تو و آنها به حق حكم كرد. كيست كه كار اين نابكار را بسازد؟»

مردى شامى و نادر نام از جا برخاست و گفت: «من.»

ابن زیاد گفت: «او را به همان جا ببر كه اين دو كودك را كشته و گردنش را بزن. خونش را روى خون آنها بريز و زود
سرش را بياور.»

آن مرد چنان كرد و سرش را آورد و بر نيزه افراشتند. كودكان با تير و سنگ او را مي‌زدند و مي‌گفتند: «اين است كشنده ذريه رسول خدا صلی الله علیه و آله» (امالی شیخ صدوق،ص143-148).

به دستور ابن زیاد بدن حارث را تکه تکه کرده و سپس سنگی به شکمش بستندو آن را به داخل آب انداختند. بدن حارث را هرچه به فرات می‌انداختند آب آن را برمی‌گرداند و قبول نمی‌کرد؛ از این رو ابن زیاد دستور داد او را بسوزانند (بحارالانوار،ج45،ص106-107؛ مقتل الحسین علیه السلام خوارزمی، ج2،ص51).

بنا بر برخی نقل‌ها سر طفلان را نیز به آب انداختند. به اذن خداوند پیکرهای مطهر ایشان به روی آب آمد و به سرهایشان متصل شد (فخری منتخب طریحی،ج2،ص376؛ ناسخ التواریخ، ج2، ص117-118).




ادامه دارد...

[مستور]

• 29- حاجب (دربان) ابن زیاد

بنا بر برخی از روایات ام کثوم سلام الله علیها به حاجب و دربان ابن زیاد فرمود:
این ده هزار درهم را بگیر و سر مطهر سیدالشهدا علیه السلام را پیشاپیش ما قرار بده. ما را هم در پشت مردم بر شتران سوار کن؛ شاید تماشای سر مقدس توجه مردم را از ما بگرداند.
حاجب درهم‌ها را گرفت و چنین کرد. فردا که سراغ پول‌ها رفت در نهایت ناباوری دید که همگی به سنگ سیاه بدل گشته‌اند و در یک روی آنان این آیه نوشته شده است:
وَ لا تَحْسَبَنَّ اللَّهَ غافِلاً عَمَّا يَعْمَلُ الظَّالِمُون‏ (سوره ابراهیم(14)، آیه 42).
و مپندار كه خدا از كردار ستمكاران غافل است.‏
و بر روی دیگرش این آیه:
وَ سَيَعْلَمُ الَّذينَ ظَلَمُوا أَيَّ مُنْقَلَبٍ يَنْقَلِبُونَ (سوره شعراء(26)، آیه 227).
و ستمكاران به زودى خواهند دانست كه به چه مكانى باز مى‏گردند.

• 30-حداد (آهنگر)

از آهنگری كوفى حكايت شده كه گفت: موقعى كه لشكر ابن زياد از كوفه براى جنگ با امام حسين علیه السلام خارج شد، من آهن‌هایى را كه داشتم جمع كردم و ابزار كارم را برداشتم و با آنان حركت نمودم. هنگامى كه آنان به مقصد رسيدند و طناب خيمه‏ها را بستند من نيز براى خود خيمه‏اى برپا كردم و ميخ‏هاى آهنى براى نصب خيمه‏ها، راه و جايگاه براى اسب‏ها و نوك نيزه‏ها ساختم. هرگاه نوك نيزه يا شمشير يا خنجری كج مي‌شد من آنها را اصلاح مي‌كردم.

رزق و روزى من بدين لحاظ فراوان شد و نام من در ميان آنان شيوع پيدا كرد، تا اينكه امام حسين علیه السلام با لشكر خود آمد. ما به سوى كربلا حركت نموديم‏ و در كنار علقمه خيمه زديم. قتال در بين آنان شروع شد. آب را بروى امام حسين علیه السلام بستند و آن حضرت را با ياران و فرزندانش شهيد نمودند. مدت توقف و حركت ما نوزده روز بود. من در حالى كه ثروتمند شده بودم در حالی که اسيران با ما بودند به سوى منزل خود مراجعت كردم. وقتى اسيران به ابن زياد عرضه شدند او دستور داد تا آنان را براى يزيد به جانب شام بفرستند.

چند صباحى بيش نگذشت كه من در منزل خود بودم. يك شب در ميان رختخواب خود خوابيده بودم. ناگاه در عالم خواب ديدم كه گويا قيامت بر پا شده و مردم نظير ملخ‌هایی كه راهنماى خود را از دست داده روى زمين موج مي‌زدند و زبان عموم آنان از شدت تشنگى روى سينه‏هاشان قرار گرفته است. من اين طور مى‏پنداشتم كه تشنگى هيچ كدام از ايشان از من شديدتر نیست؛ زيرا گوش و چشم من از شدت تشنگى از كار افتاده بودند. اضافه بر آن تشنگى، مغز من از حرارت آفتاب مي‌جوشيد.زمين نيز مانند قيرى جوشان شده بود كه آتش زير آن روشن كرده باشند. من اين طور خيال مي‌كردم كه مچ پاهايم كنده شده است. به خداى بزرگ قسم اگر من مخيّر مي‌شدم بين تشنگى و بريدن گوشت خويشتن كه خون از آن جارى شود و من آن خون را به جاى آب بياشامم آشاميدن خون خود را از آن تشنگى كه داشتم بهتر مي‌دانستم.

در آن حينى كه ما دچار عذاب دردناك و بلای عمومى بوديم ناگاه مردى را ديدم كه نور صورتش صحراى محشر را فرا گرفته بود و عالم وجود براى مسرورى او مسرور بود. وى سوار اسبى بود و پيرمردى به نظر مي‌آمد. هزارها پيامبر، وصى، صدّيق، شهيد و افراد نيكوكار در اطرافش گرد آمده بودند. او نظير باد يا گردش فلك عبور نمود. ساعتى گذشت كه ديدم سوارى كه بر اسب پيشانى سفيد سوار بود و صورتى نظير ماه داشت آمد.هزارها نفر زير فرمان او بودند كه اگر او دستورى مي‌داد آنان اجرا مي‌كردند و آن چنان فدایی بودند که اگر آنان را زجر مي‌داد مي‌پذيرفتند. بدن‏ها از التفات او مى‏لرزيدند و گردن‏ها از خطر او دچار رعشه مي‌شدند.

من بر شخص اول تأسف خوردم كه چرا راجع به خوف خود از او سؤال نكردم. ناگاه ديدم او بر سر ركاب خود برخاست و به اصحاب خود اشاره كرد.شنيدم که مي‌گفت: «وى را بگيريد.» يك وقت ديدم يكى از آنان با قهر بازوى مرا با آهنى كه از آتش خارج شده بود گرفت و مرا نزد آن بزرگوار برد. در شرایطی بودم که خيال مي‌كردم شانه راستم كنده شد. من از وى تقاضاى تخفيف عذاب نمودم، ولى او مرا عذاب سنگين‏ترى مي‌داد.

به وى گفتم: «تو را به حق آن كسى قسم مي‌دهم كه تو را بر من مأمور كرده است تو كيستى؟»

گفت: «من يكى از ملائكه خداى جبار هستم.»

گفتم: «اين شخص كيست؟»

گفت: «على بن ابى طالب علیه السلام»

گفتم: «آن شخص اول كه بود؟»

گفت: «حضرت محمّد صلّى اللَّه عليه و آله.»

گفتم: «و آن افرادى كه در اطرافش بودند؟»

گفت: «پيامبران، صدّيقين، شهيدان، نيكوكاران و مؤمنان.»

گفتم: «من چه عملى انجام داده‏ام كه او تو را بر من مأمور كرده است؟»

گفت: «اختيار در دست اوست. وضعیت تو نظير وضعیت اين گروه است.»

وقتى به دقت نظر كردم ديدم آن گروه عبارت بودند از: عمر سعد كه امير لشكر بود و گروه ديگرى كه من آنان را نمى‏شناختم. ناگاه ديدم زنجيری آهنين به گردن او بود و آتش از چشم و گوش او خارج مي‌شد. يقين كردم كه هلاك خواهم شد. بقیه افراد آن گروه نيز دچار غل و زنجير بودند. بعضى از ايشان گرفتار قيد بودند. بازوى برخى را نظير من به قهر و زور گرفته بودند.

در طول مدتی كه ما حركت مي‌كرديم ديدم حضرت محمّد صلی الله علیه و آله كه آن ملك برایم توصيف كرده بود بر فراز صندلى بلند پايه‏اى كه مي‌درخشيد و به گمانم از لؤلؤ بود نشسته بود.دو پيرمرد موجه و آبرومند طرف راست آن حضرت بودند. من از آن ملك جويا شدم: «اينان كيانند؟» گفت: «ايشان حضرت نوح و ابراهيم عليهما السلام هستند.»
ناگهان شنيدم پيغمبر خدا صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم فرمود: «يا على چه كردى؟» على علیه السلام فرمود:«احدى از كشندگان حسين را واگذار ننمودم مگر اينكه او را آورده‏ام.»

من حمد خداى را به جاى آوردم كه از قاتلان امام حسين علیه السلام نبودم و عقلم به سوى من بازگشت نمود.باز به ناگاه شنيدم که پيامبر اكرم صلی الله علیه و آله فرمود: «كشندگان حسين را جلو بياوريد.»

وقتى آنان را نزد آن حضرت آوردند پيغمبر خدا صلی الله علیه و آله از ايشان استنطاق و بازجویی مي‌كرد و گريان مي‌شد. همه افرادى كه در محشر بودند با گريه آن حضرت گريان مي‌شدند؛زيرا حضرت رسول صلی الله علیه و آله از مردى پرسید: «تو در كربلا با فرزندم حسين چه عملى انجام دادى؟» او گفت: «يا رسول اللَّه من آب را به روى حسين بستم.» ديگرى مي‌گفت:«من حسين را كشتم.» سومی مي‌گفت: «من سينه حسين را با سم اسبم پايمال نمودم.»و چهارمی مي‌گفت: «من فرزند بيمار حسين را مي‌زدم.» ناگاه پيامبر خدا صلّى اللَّه عليه و آله فرياد زد و فرمود:
وا ولداه! وا قلة ناصراه! وا حسيناه! وا علياه!
اى اهل بيت من! آيا جا داشت بعد از من با شما اين چنين رفتار كنند!؟
اى پدرم حضرت آدم و اى برادرم نوح نگاه كنيد بعد از من با ذريه‌ام چگونه رفتار كرده‏اند!

آنان همه به قدرى گريه كردند كه اهل محشر مضطرب شدند.
سپس به دستور پيغمبر اعظم صلی الله علیه و آله شعله آتش هر كدام را پس از ديگرى ربود. تا اینکه ديدم مردى را آوردند. پيامبر خدا صلی الله علیه و آله از او نيز استنطاق كرد. وى گفت:«من عملى عليه حسين علیه السلام انجام نداده‏ام.»

رسول اكرم صلی الله علیه و آله فرمود: «آيا تو نجار نبودى!؟»

گفت: «اى آقاى من راست گفتى؛ ولى من فقط ستون خيمه حصين ابن نمير را كه به وسيله باد شديدى شكسته بود تعمیر كردم.»

پيغمبر اعظم صلّى اللَّه عليه و آله پس از اينكه گريان شد فرمود: «تو عليه حسين من سياهى لشكر بودى. او را به دوزخ ببريد.» سپس ملائکه فرياد زدند و گفتند: «فرمان‌فرمایى جز براى خدا و رسول و وصى او نخواهد بود.»

آهنگر مي‌گويد: من به هلاكت خويش يقين پيدا كردم. پيامبر خدا صلی الله علیه و آله دستور داد تا مرا به حضور آن حضرت بردند. آن بزرگوار پس از پرسش‏هایى كه كرد و من جواب گفتم دستور داد تا مرا به دوزخ ببرند. هنوز مرا به سوى جهنم نكشيده بودند كه از خواب بيدار شدم و اين جريان را براى هر كسى كه ديدم نقل كردم.

پس از آن زبان آهنگر خشك شد و نصف تنش فلج شد؛ هر كسى وى را دوست داشت از او بيزارى جست و او در حال فقر و تنگدستى مرد. خدايش نيامرزد وَ سَيَعْلَمُ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَيَّ مُنْقَلَبٍ يَنْقَلِبُونَ

(بحارالنوار،ج45،ص319-321؛ فخری منتخب طریحی،ص 190-192؛مدینه المعاجز، ج4،ص95-99).

• 31- حرمله بن کاهل اسدی

او همان جنایتکار ملعونی است که با تیر سه شعبه‌اش سر مبارک باب الحوائج شش ماهه سیدالشهدا ارواحنا فداهما را در آغوش ایشان از تنش جدا کرد(فخری منتخب طریحی،ص431-423 و نیز ص439؛ لهوف،ص168-169 و نیز ص173؛ ارشاد شیخ مفید،ج2،ص108؛ بحارالانوار، ج45، ص46). تفصیل این ماجرای جانسوز را در منابع فوق می‌توانید مطالعه نمایید.

وی پس از اتمام جنگ نیز با شادی و سرور (ثواب الاعمال،ص259و260) سر مبارک ایشان و سید الشهدا علیه السلام را بر سر نیزه حمل می‌کرده است (امالی شیخ طوسی،ص 139؛احقاق الحق، ج11،ص531). سرنوشت او تا حدی همانند سرنوشت دارمی است.

به تصریح همه منابع آنها که پیش از ماجرای کربلا او را دیده بودند همگی اذعان نموده‌اند که او صورتی زیبا و بسیار سفید و شاداب داشته است؛حتی شاهدانی که او را به همراه کاروان اسیران اهل بیت علیهم السلام در کوفه مشاهده کرده‌اند مانند همین را درباره او گزارش کرده‌اند (احقاق الحق،ج27،ص399 ). سفیدی چهره حرمله پس از مدتی به سیاهی مشمئز کننده‌ای بدل می‌شود.علاوه بر آن، وی تا پایان عمر هرگز خواب خوشی نداشت و هر شب خواب می‌دید یک یا دو نفر می‌آیند و او را تا جهنم ‌کشانده و به درون آتش می‌افکنند. چهره او نیز پس از اولین خواب و افتادن در آتش جهنم سوخته و سیاه می‌نماید (تذکره الخواص،ص281-282؛احقاق الحق، ج11، ص532و ج27، ص399).

امام سجاد علیه السلام پس از شنیدن خبر زنده ماندن او در کوفه وی را به آتش جهنم و آهن گداخته نفرین کردند (المناقب،ج4،ص133). مختار با دیدن او به یاد آنچه بر سر علی اصغر سلام الله علیه آورد و گریست (حکایه المختار،ص55-56). وی بدون اطلاع از این نفرین (حکایه المختار فی اخذ الثار،ص58-60) پس از دستگیری او پس از آنکه او را هدف تیرها قرار داد (حکایه المختار،ص55-56) ابتدا دستانش و سپس پاهایش را قطع نمود. پس از آهن گداخته‌ای را که شدت حرارت سفید شده بود بر پشت گردنش گذاشت تا آن را جدا کرد. در تمام مدت او از شدت درد فریاد می‌کشید. مختار درنهایت او را در آتش انداخته و سوزاند (امالی شیخ طوسی، ص 238-239؛بحارالانوار،ج45،ص375). پس از آنکه مختار را از دعای امام سجاد علیه السلام آگاه ساختند او از شدت خرسندی دو رکعت نماز شکر به جای آورد (امالی شیخ طوسی، ص239؛ بحارالانوار، ج45،ص375-376).





ادامه دارد...

[مستور]

• 32- حصین

وی از جمله قاتلان سیدالشهدا ارواحنا فداه بود که در نبرد میان سپاهیان ابراهیم بن اشتر و ابن زیاد دستگیر شد. مختار پس از شکر بر دستگیری او دستور داد آنقدر گوشت‌های تنش را ببرند تا بمیرد (حکایه المختارفی اخذ الثار، ص55).

• 33- حصین بن تمیم

عصر عاشورا پس از مدت طولانی نبرد و ننوشیدن آب در آن هوای گرم، تشنگی بسیار به سیدالشهدا ارواحنا فداه فشار آورد. ایشان تلاش نمودند تا به فرات دست یابند که یزیدیان مانع شدند. در این میان حصین بن تمیم تیری را به گلوی ایشان زد.

به محض آنکه سیدالشهدا ارواحنا فداه تیر را از گلو بیرون آوردند، خون به بیرون فواره زد. حضرت دو دست مبارکشان را از خون گلو پر کرده و خون‌ها را به سمت آسمان پاشیدند.سپس دست به دعا برداشته و فرمودند:
خدایا از تعداشان بکاه و پشت سر هم ایشان را بکش و هیچیک از ایشان را بر زمین باقی مگذار. و باز نفرین نمودند.

نقل شده حصین بی‌درنگ دچار چنان عطشی شد که از شدت تشنگی چشمانش نمی‌دید. تشنگی او هیچگاه پایان نیافت. هر چه آب و شیر می‌نوشید باز فریاد می‌زد :«به من آب بدهید. از تشنگی مردم.» او آنقدر نوشید تا شکمش همانند شکم گاو ترکید(ملحقات احقاق الحق،ج27،ص204؛ حاشیه وقعه الطف، ص251؛ موسوعه الکلمات الامام الحسین علیه السلام،ص502 به نقال از الکامل فی التاریخ ، با این تفاوت که تیر انداز را دارمی معرفی کرده است).

• 34- حصین بن مالک

در آخرین اوقات عاشورا مردى كه كنيه او ابو الحتوف جعفى بود تيرى به طرف سیدالشهدا ارواحنا فداه انداخت و آن تير به پيشانى نورانى امام عليه السلام فرو رفت. وقتى امام آن را بيرون آورد خون‏ها بر پيشانى و محاسن مباركش جارى شد. سپس آن بزرگوار فرمود:

پروردگارا! تو حال مرا مى‏بينى كه از دست اين مردم معصيت‏كار چه مي‌كشم! بار خدايا! اينان را نابود كن. اينان را هلاك نما. احدى از ايشان را بر روى زمين مگذار و هرگز آنان را مورد آمرزش قرار مده!

سپس نظير شيرى خشمناك بر آن گروه سفاك حمله كرد. احدى از آن ستمكيشان نزد آن ثانى حيدر كرار نزديك نمى‏شد مگر اينكه او را با شمشير پاره مي‌كرد و به دوزخ مي‌فرستاد. تير دشمنان از هر طرف به سر آن حضرت فرو مي‌ريخت و آن بزرگوار آنها را به وسيله گلو و سينه مبارك خود دور مي‌كرد و مي‌فرمود:

اى امت نابكار بعد از حضرت محمّد صلّى اللَّه عليه و آله چقدر با عترت او بد رفتارى كرديد!؟

آيا نه چنين است كه بعد از كشتن من هرگز از كشتن بنده‏اى از بندگان‏ خدا باكى نخواهيد داشت، بلكه پس از كشتن من، آدم كشی براى شما سهل خواهد شد. به خدا قسم من اميدوارم كه پروردگارم مرا به وسيله شهادت گرامى بدارد و انتقام مرا از شما از طريقى كه ندانيد بگيرد.

حصين ابن مالك سكونى فرياد زد و گفت: «يا بن فاطمه، خدا چگونه انتقام تو را از ما خواهد گرفت؟»
سیدالشهدا ارواحنا فداه فرمود: شر خودتان را دامنگير شما مي‌كند و خون شما را مى‏ريزد. سپس عذاب دردناك را بر شما مسلط مي‌نمايد(بحارالانوار،ج45،ص52).

هر چند در منابع صحبتی از سرنوشت این جنایتکار نیامده لیکن می‌توان بر اساس آنچه تا کنون دیدیم حدس بزنیم چه شده و چه فرجامی یافته است.

• 35- حصین بن نمیر

او از بزرگان سپاه ابن زیاد بود و آخرین جنایت او این بود که در لحظات پایانی عمر سید الشهدا هرکس جنایتی روا می‌داشت او تیری را به دهان مبارک سیدالشهدا ارواحنا فداه زد (المناقب، ج4، ص111). او سر مبارک آن حضرت را برای خود شیرینی نزد ابن زیاد به گردن اسبش آویخته بود (تذکره الخواص، ص253).

در نبردهای خون‌خواهی سیدالشهدا ارواحنا فداه، پس از لشكر شراحيل بن ذى الكلاع است كه با چهار هزار نفر از طرف عبيد اللَّه ابن زياد آمده‏ بودند حصين بن نمير با تعداد چهار هزار نفرو بعد از آن صلت بن ناجيه غلابى با چهار هزار نفر و به رقه آمدند.

لشكر سليمان بن صردحركت كردند تا بر لشكر شام مشرف گرديدند. مسيب به ياران خود گفت: «به لشکر شام حمله كنيد.» وقتى لشكر عراق حمله كردند لشكر شام شكست خورد و گروه فراوانى از آنان كشته شدند. لشكر عراق غنيمت بزرگى از آنان به دست آورد. سپس مسيب به آنان دستور مراجعت داد و آنان نزد سليمان برگشتند.

موقعى كه اين خبر به ابن زياد رسيد حصين بن نمير را به سوى لشكر عراق اعزام نمود و به قدرى لشكر به دنبال او فرستاد كه تعداد آنان به بيست هزار نفر رسيد. ولى تعداد لشكر عراق در آن روز فقط سه هزار و صد نفر بود. سپس دو لشكر آماده كارزار شدند. عبد اللَّه بن ضحاك بن قيس فهرى بر ميمنه و مخارق بن ربيعه غنوى بر ميسره و حصين بن نمير سكونى در قلب لشكر شام برقرار شدند. مسيب نجيه فرازى بر ميمنه و عبد اللَّه بن سعد بن نفيل ازدى بر ميسره و رفاعة بن شداد بجلى بر جناح و سليمان بن صرد خزاعى بر قلب لشكر عراق مستقر گرديدند و دو لشكر متوقف شدند.

پس از اين جريان اهل شام فرياد زدند: «شما بايد مطيع عبد الملك مروان شويد.» اهل عراق فرياد زدند: «شما بايد عبيد اللَّه بن زياد را به ما تسليم نمایيد و مردم بايد از اطاعت ابن مروان و آل زبير خارج شوند و امر خلافت به اهل بيت پيغمبر اکرم صلی الله علیه و آله تسليم گردد.» دو لشكر پيشنهاد يك ديگر را نپذيرفتند و به هم حمله كردند. سليمان اهل عراق را براى قتال وادار مي‌كرد و آنان را به كرامت خدا بشارت مي‌داد.سپس نيام شمشير خود را شكست و متوجه اهل شام گرديد و ....

در این نبرد حصین بن نمیر به دست شریک بن خریم تغلبی کشته شد. با کشته شدن او سپاه شام دچار بحران شد. سر بریده او را ابتدا به نزد مختار و سپس امام سجاد علیه السلام ارسال کردند (امالی شیخ طوسی، ص241-242؛ بحارالانوار، ج45،ص381-382؛ مقتل الحسین علیه السلام خوارزمی، ج2، ص232 و 234؛ تجارب الامم، ص 163-164).

• 36- حفص بن عمر بن سعد

وی بنا بر برخی نقل‌ها در کربلا حضور داشته است (بحارالانوار،ج44،ص388) هرچند خود منکر این حضور بوده است با این حال به اینکه پدرش عمر سعد رهبر سپاهیان ابن زیاد بوده افتخار می‌کرده است (مقتل الحسین علیه السلام خوارزمی، ج2،ص221).

مختار به عمر سعد بنا به درخواست عبدالله بن جعد(فخری منتخب طریحی، ج2،ص324) تا وقتی که در کوفه بماند امان داده بود. بنا بر روایتی از امام محمد باقر علیه السلام متن امان نامه مختار به نحوی بوده که عمر سعد هرنوع حرکتی(حتی در حد یک دستشویی رفتن) نقض می‌شده است(بحارالانوار،ج45،ص378).

شخصى نزد عمر سعد آمد و گفت: «من شنيدم مختار قسم مي‌خورد كه مردى را خواهد كشت.گمان مي‌كنم كه تو باشى.»

عمر بن سعد از كوفه خارج و وارد حمام شد (موضعى بود خارج از كوفه) به عمر گفته شد: «گمان مي‌كنى اينجا از نظر مختار مخفى خواهد بود؟» به همین سبب عمر شبانه وارد خانه خود گرديد.

راوى مي‌گويد وقتى صبح شد من نزد مختار رفتم. هشيم بن اسود هم آمد و نشست. پس از او حفص كه پسر عمر سعد بود آمد و به مختار گفت: «پدرم مي‌گويد:پس آن عهد و پيمانى كه بين من و تو بود چه شد؟»
مختار به وى گفت:«بنشين.»

سپس مختار ابو عمره را خواست. ناگاه ديدند مردى كوتاه قامت كه غرق سلاح بود آمد. مختار در گوش ابوعمره سخنى گفت و دو مرد ديگر را خواست و به آنان گفت: «با ابو عمره برويد.»

ابوعمره و بقیه رفتند. به خدا قسم من گمان نمي‌كردم ابو عمره به خانه عمر بن سعد رسيده باشد كه ناگاه ديدم وى با سر بريده ابن سعد مراجعت نمود. مختار به حفص كه پسر عمر بود گفت: «اين سر را مي‌شناسى؟»
حفص گفت:«إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُونَ.»
مختار به ابو عمره گفت: «حفص را به پدرش ملحق كن.»

وقتى حفص كشته شد مختار گفت: «عمر در عوض امام حسين علیه السلام و حفص در عوض على بن الحسين علیهما السلام.ولى نه اينكه خون اينان با خون حسين و على بن الحسين علیهم السلام برابرى كند(امالی شیخ طوسی،ص243؛ مقتل الحسین علیه السلام خوارزمی، ج2،ص222؛تجارب الامم،ج2،ص151-153؛ حاشیه وقعه الطف، ص253؛ بحارالانوار، ج45، ص378).» بنا بر برخی نقل‌های دیگر یکی از حاضران این جمله را گفته که با اعتراض جدی مختار مواجه می‌شود که اگر سه چهارم مردم زمین در ازای یک بند انگشت امام حسین علیه السلام کشته شوند کم است(فخری منتخب طریحی، ج2،ص325؛ بحارالانوار، ج45، صص379).

مختار پس از ارسال سرهای آن دو به نزد محمد بن حنفیه، پیکر و خانه‌های آنان را سوزاند(مقتل الحسین علیه السلام خوارزمی، ج2، ص223)




ادامه دارد...

[مستور]

• 37- حکم/ حکیم بن طفیل طایی/ سنسبی

او همان ملعون پلیدی است که دست راست یا چپ قمر بنی هاشم علیه افضل صلوات الله را قطع نمود و در شهادت ایشان نقش داشت (الارشاد شیخ مفید، ج2، ص110؛ بحارالانوار، ج45، ص40-41؛ المناقب، ج4، ص108؛ مقتل الحسین علیه السلام لوط بن یحیی، ص178-179).

وی در روز عاشورا تیری به سمت سیدالشهدا ارواحنا فداه پرتاب کرده بود. گفته شده این تیر به شلوار حضرت اصابت کرده و ضرری به ایشان نرسانده بود. علاوه بر آن ابن طفیل یکی از آن افرادی است که لباس‌های حضرت ابی الفضل العباس علیه افضل صلوات الله را به یغما برده بود.

مختار رییس پلیس خود عبدالله بن کامل را برای دستگیر کردن او مأمور ساخت. پس از دستگیری ابتدا او را عریان ساختند و سپس آنقدر او را تیرباران کردند که مرد. وقتی او اعتراض می‌کرد که تیر من تنها به شلوار امام علیه السلام اصابت کرد و لطمه‌ای به ایشان وارد نساخت، پاسخ می‌شنید که ما هم تیر می‌اندازیم انشاءالله چیزی نمی‌شود( لهوف، ص182؛ مقتل الحسین علیه السلام خوارزمی، ج2، ص220؛ بحارالانوار، ج45، ص375؛ مقتل الحسین علیه السلام لوط بن یحیی، ص377-378؛ مدینه المعاجز، ج4، ص91).

• 38- حکیم بن طفیل سبیعی

او یکی از آن ده زنازاده‌ای است که در اجابت درخواست عمر سعد ملعون با اسبان خویش به پیکر مطهر سیدالشهدا ارواحنا فداه نهایت جسارت را روا داشتند.

مختار او را نیز همانند نه تن دیگر ابتدا دست‌ها و پاهایش را به زمین کوبید و پسپس آنقدر با اسبان بر ایشان تاختند تا هلاک شدند (لهوف،ص182-183؛ فخری منتخب طریحی، ص456؛ مثیر الاحزان، ص79؛ بحارالانوار، ج45، ص374؛ مدینه المعاجز، ج4، ص90).

• 39- حمل بن مالک محاربی

وی از جمله رزمندگان سپاه ابن زیاد در روز عاشورا بود که به همراه مالک بن هیثم بدائی و عبدالله بن نزال جهنی در قادسیه دستگیر شد. به دستور مختار گردنش را زدند(امالی شیخ طوسی، ص244؛ تجارب الامم، ج2، ص150).

• 40- حویزه/ ابن حویزه

احتمال دارد این شخصیت با عبدالله بن حوزه که پس از این خواهیم دید یکی باشد.
او پیش از نبرد به سیدالشهدا ارواحنا فداه طعنه و کنایه می‌زد. سیدالشهدا ارواحنا فداه از خداوند خواستند به جهنم بفرستد.

پس از آن، او همراهانش قصد داشتند از باریکه آبی که در برابرشان بود رد شوند در همین حین ناگهان او با نشیمنگاه از اسب به زمین افتاد و پایین تنه‌اش تکه تکه شد. همراهان هراسناک صحنه ماجرا ترک کرده و گفتند این قضیه را برای کسی نقل نمی‌کنیم(ملحقات احقاق الحق، ج27، ص213).

• 41- خولی بن یزید اصبحی

عصر عاشورا و پس از شهادت سیدالشهدا ارواحنا فداه که تاراج‌گران ابن زیاد به خیام حرم حمله کردند حضرت زینب سلام الله علیها نقل فرموده‌اند که مردی کبود چشم به داخل خیمه آمد و هر آنچه را در آن بود برداشت. سپس زیرانداز امام سجاد علیه السلام را چنان از زیر تنشان کشید که بر روی زمین افتادند.پس از آن حجاب مرا برداشت و گریان گوشواره‌هایم را کشیدو برداشت. حضرت نقل می‌کنند از او پرسیدم:«چنان می‌کنی و می‌گریی؟!»

گفت:«بر مصیبت‌های شما اهل بیت می‌گریم!»
حضرت زینب سلام الله علیها فرمود:

خداوند دست‌ها و پاهایت را قطع کند و پیش از آتش آخرت تو را به آتش دنیا بسوزاند(مقتل الحسین علیه السلام و مصرع...، ص154).
پس از آنکه سر مطهر سید الشهدا ارواحنا فداه به دست ابن زیاد رسید آن را به خولی سپرد تا به منزل ببرد. او نیز اطاعت کرد. بنا بر نقلی او سر را از عمر سعد گرفت تا به ابن زیاد برساند(مقتل الحسین علیه السلام خوارزمی، ج2، ص101)

خولی دو زن داشت یکی ثعلبی/تغلبی و دیگری مضری/اسدی. ابتدا به نزد زن مضری/اسدی‌اش رفت. او از خولی پرسید:«این چیست؟»

خولی گفت:«سر حسین بن علی(علیهما السلام) است. با آن ثروت دنیا را به دست می‌آورم.»
همسرش گفت:«مهیا باش که فردا (قیامت) دشمنت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله است. از این به بعد دیگر نه تو شوهر منی و نه من همسر تو.»

سپس با میله‌ای آهنین بر سرش کوبید و رفت. خولی سر مطهر را برداشت و به نزد زن دومش رفت. زن پرسید:«این سر کیست؟»
گفت:«سر یک شورشی(!) که بر ابن زیاد زیاد خروج کرده است.»
هرچه زن از نام او پرسید خولی از پاسخ دادن طفره رفت.سپس سر مطهر را در درون طشتی بر روی خاک گذاشت.

شب هنگام زن که نامش را در منابع نوار(حاشیه وقعه الطف، ص258) ، عیوف(مقتل الحسین علیه السلام خوارزمی، ج2،ص219-220) و نیز نورانیه (مدینه المعاجز، ج4، ص90-91)بنت مالک بن عقرب گفته‌اند از خواب بیدار شد و دید که از آن سر تا وسط آسمان نور متصلی به بالا رفته است. به نزدیک آن که رفت شنید آن سر تا به صبح قرآن تلاوت می‌کند و آخرین آیه‌اش این بود: و سیعلم الذین ظلموا...

در اطراف آن سر مبارک همهمه‌ای به گوشش رسید که فهمید تسبیح ملائکه است. پریشان و متحیر به سراغ شوهرش رفت و ماجرا تعریف کرد.سپس از او پرسید:«راستش را بگو. این سر کیست؟»
خولی دوباره جواب قبل را تکرا کرد و گفت:«سر یک شورشی که بر ابن زیاد خروج کرده است. قرار گذاشته‌ایم آن را به نزد یزید ببرم و به ازایش مال فراوان بگیرم.»

زن به اصرار از نامش پرسید. خولی هم به ناچار حقیقت را گفت. زن تا نام مبارک سیدالشهدا ارواحنا فداه را شنید فریادی زد و بیهوش بر زمین افتاد. وقتی به هوش آمد بر شوهرش بانگ زد:«ای بدترین مجوس، حضرت محمد صلی الله علیه و آله را درباره خاندانش آزردی. آیا از خداوند آسمان و زمین نترسیدی؟ آیا با سر مبارک پسر بهترین زنان عالم سلام الله عليها به دنبال جایزه‌ای؟»

زن سپس گریان از اتاق بیرون رفت. سر را از درون طشت برداشت و آن را در آغوش گرفت و بوسید. مدام آن را می‌بوسید و می‌گریست و می‌گفت:«خداوند قاتلت را لعنت کند. جدت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله را دشمن خویش ساخته است.»

نیمه‌های شب خواب او را در ربود. در خواب دید خانه‌اش شکافت و نور سراسر آن را گرفت. ابری سفید به درون خانه آمد و دو بانو از آن خارج شدند.زن نامشان را پرسید. یکی از آن دو بانو فرمود:
من خدیجه بنت خویلدم و این دخترم فاطمه الزهرا سلام الله علیها.ما هر دو از تو متشکریم. خداوند به تو جزای خیر بدهد. تو در مقام قدس بهشت همنشین ما هستی.

زن از خواب پرید و سر مطهر را همچنان در آغوشش یافت(ر.ک:مدینه المعاجز، ج4، ص124-126؛ مقتل الحسین علیه السلام و مصرع اهل بیته و ...، ص168-169؛ مثیر الاحزان،ص85؛ حاشیه وقعه الطف، ص 258؛ بحارالانوار، ج45، ص125؛ ).

صبح هنگام شوهرش برای گرفتن سر مبارک آمد. هرچه اصرار کرد زن سر مطهر به او نداد و تنها گفت:«مرا طلاق بده که از این پس با تو در زیر یک سقف نخواهم ماند.»

بنا بر برخی روایات، خولی هرچه کرد نتوانست سر مطهر را از زنش بگیرد و در نهایت دستش را به خون همسرش آلوده ساخت و او را به شهادت رساند(مدینه المعاجز، ج4، ص126 ).

گاه در منابع گزارش‌هایی یافت می‌شود در این باره که مشابه ماجرای فوق در صومعه راهبی اتفاق افتاده است. هر دو گزارش با هم قابل جمع هستند و مانعی برای جمع وجود ندارد.گفته شده در مسیر شام خولی و همراهانش در کنار صومعه‌ای اتراق کردند. شب که فرا رسید راهب همهمه تسبیح و تقدیس به گوشش می‌رسید و نورهایی که از زمین به آسمان می‌رفت چشمانش را خیره ساخته بود. ملائک را می‌دید که صف به صف نزد آن سر مبارک می‌آیند و عرضه می‌دارند:
السلام علیک یابن رسول الله
السلام علیک یا اباعبدالله

راهب از دیدن این صحنه‌ها به جزع می‌افتد. صبح‌گاه به نزد آن رفته و از هویت صاحب سر مطهر می‌پرسد. خولی می‌گوید:«حسین بن علی بن ابی‌طالب که مادرش فاطمه زهرا و جدش محمد مصطفی (علیهم السلام) بود.»

راهب گفت:«وای برشما که اطاعتش نکردید. راست گفته بودند که هرگاه او کشته شود آسمان خون خواهد بارید. این حالت تنها درصورتی اتفاق می‌افتد که پیامبر یا وصی پیامبری کشته شود. قدری این سر مطهر را به نزد من بگذارید. آن را به شما بازخواهم گرداند.»

خولی گفت:«این بسته را تنها نزد یزید باز خواهم کرد تا جایزه را بگیرم.»
راهب گفت:«جایزه‌ات چقدر است؟»
گفت:«ده هزار درهم.»
راهب ده هزار درهم به خولی داد و سر مطهر را گرفت. راهب می‌گریست و سر را می‌بوسید و می‌گفت:«یا اباعبدالله چقدر است سخت است برایم که در راه تو شهید و قربانی نشدم....ولی آن هنگام که به محضر جدت رسول خدا صلی الله علیه و آله رسیدی برای من شاهد باش که شهادت دادم: خدایی جز خدای واحد متعال نیست، محمد صلی الله علیه و آله رسول اوست و علی علیه السلام ولی خدا.»سپس سر مطهر را به ایشان بازگرداند.

آنان که دراهم را میان خویش قسمت کرده بودند به ناگاه دیدند سکه‌ها به سفال بدل گشته و بر روی آن نوشته شده : و سیعلم الذین ظلموا....

خولی به همراهان گفت:«این ماجرا را از دیگران مخفی بدارید مباد که مایه طعن و تمسخر ما شود.»(مقتل الحسین علیه السلام و مصرع اهل بیته ....،ص189-192)

مختار او را در حالی که با زنبیلی از حصیر خرما به سر در مستراح خانه‌اش پنهان شده بود یافت و کشت. سپس بدنش را سوزاندند. در بسیاری از منابع گفته شده همسرش زیرکانه مخفی‌گاه او را به یاران مختار نشان می‌دهد (بحارالانوار، ج45، ص374؛ حاشیه وقعه الطف، ص 253؛ مقتل الحسین علیه السلام خوارزمی، ج2،ص219-220؛ مدینه المعاجز، ج4، ص90-91؛ تجارب الامم، ج2، ص151؛ مقتل الحسین علیه السلام لوط بن یحیی، ص374). با توجه به ماجرای کشته شدن همسر دوم خولی به دست او، بعید نیست که این همسر اولش باشد.

مختار پیش از کشتن او شرح جنایاتش را عاشورا می‌پرسد. خولی هم به تفصیل ماجرای عصر عاشورا تعریف می‌کند. مختار قسم می‌خورد که دعای حضرت زینب سلام الله علیها را اجابت نماید؛ از این رو ابتدا دست‌ها و پاهایش را قطع می‌کند و سپس او را در آتش می‌سوزاند (مقتل الحسین علیه السلام و مصرع...، ص154)



ادامه دارد...

[مستور]

42- راشد بن ایاس
در نبرد خون خواهان سیدالشهدا ارواحنا فداه با سپاه ابن زیاد ابراهيم اشتر به راشد بن اياس كه با چهار هزار سوار آمده بود برخورد كرد. ابراهیم به ياران خود گفت: «مبادا كثرت لشكر دشمن شما را بترساند؛زيرا چه بسا گروه قليلى كه گروه كثيرى را مغلوب خواهد كرد. خدا با افراد صبور خواهد بود.»

دو طرف نبرد شديدى كردند. وقتی كه چشم خزيمه ابن نصر عبسى به راشد افتاد به او حمله كرد و با نيزه وى را كشت. سپس فرياد زد: «به خداى كعبه قسم كه من راشد را كشتم.» پس از اين جريان آن گروه منهزم شدند و شكست خوردند و نظير شتر مرغ رو به فرار، نهادند و لشكر مختار نظير ابرى سياه بر سر آنان مسلط گرديد(تجارب الامم، ج2، ص132-133؛ بحارالانوار، ج45، ص 369).

43- رشید
او قاتل هانی بن عروه و همراه ابن زیاد بود. در نبرد فوق عبدالرحمن بن حصین قسم خورد که خدا مرا بکشد اگر او را نکشم سپس آنقدر به سمت او تیراندازی کرد تا کشته شد(مقتل الحسین علیه السلام لوط بن یحیی، ص57).

44- ربیعه بن مخارق
وی نیز به دست یاران ابراهیم اشتر در نبرد فوق کشته شد(مقتل الحسین علیه السلام خوارزمی،ج2، ص234).

45- رجاء بن منقذ
او یکی دیگر از آن ده زنازاده ای است که درخواست عمرسعد را اجابت گفته و بر پیکر مطهر سیدالشهدا ارواحنا فداه تاختند. مختار با همان کرد که با نه تن پیشین(لهوف،ص182-183؛ فخری منتخب طریحی، ص456؛ مثیر الاحزان، ص79؛ بحارالانوار، ج45، ص 374؛ مدینه المعاجز، ج4، ص90).

46- رحیل بن خیثمه جعفی
در حمله وحشیانه آخرین به پیکر مطهر سیدالشهدا ارواحنا فداه، کمان و حله های ایشان را رحیل بن خیثمه جعفی، هانی بن شبیب حضرمی و جریر بن مسعود حضرمی برداشتند. مختار آنان را پس از دستگیری سوزاند( المناقب، ج4، ص111).

47- زحر بن قیس
سیدالشهدا ارواحنا فداه هنگامی که به منطقه کربلا رسیدند رو به زهیر بن قین نموده و فرمودند:
بدان ای زهیر اینجا محل شهادت من است. زحر بن قیس سرم را بدون تنم به امید عطایا برای یزید می برد اما پشیزی به او نمی دهد.

پس از عاشورا دقیقا آنچه سیدالشهدا ارواحنا فداه درباره زحر پیشگویی فرموده بودند اتفاق افتاد (دلائل الامامه، ص182؛ وقعه الطف، ص267؛ الارشاد شیخ مفید، ج2، ص118؛ مقتل الحسین علیه السلام خوارزمی، ج2،ص56؛ مقتل الحسین علیه السلام لوط بن یحیی، ص211؛ تذکره الخواص، ص260-261).

48- زرعه بن ابان بن دارم/ابانی/دارمی و یا عبدالرحمن ازدی
ظاهرا او غیر از ابن/دارمی است که در ابتدای متن درباره اش سخن گفتیم.
آن زمان که نامه ابن زیاد درباره بستن آب بر سیدالشهدا ارواحنا فداه، یاران و خاندانشان به عمرسعد رسید او عمرو بن حجاج را با پانصد سواره مأمور انجام این امر نمود. در این حیص و بیص زرعه بن ابان دارم بانگ زد که میان او و آب فاصله بیندازید. سپس تیری به سمت آن حضرت رها کرد که به گلوی مبارکشان اصابت نمود. حضرت او را نفرین نمودند که با عطش بمیرد و هرگز خداوند او را نیامرزد. شدت جراحت به حدی بود که وقتی آب به دست ایشان دادند نتوانستند آن را بنوشند.

گفته شده سیدالشهدا ارواحنا فداه دستانشان را پر از خون کرده، به آسمان پاشیدند و فرمودند:
بارخدایا، از آنچه با فرزند پیامبرت کردند به تو شکایت می کنم(ارشاد شیخ مفید، ج2، ص109؛ ملحقات احقاق الحق، ج27، ص212-213؛ حاشیه وقعه الطف، ص251 ).
ابانی از آن پس از آتش درون و سرمای پشت فریاد می زد.رو به رویش را بادزن و برف می گذاشتند و پشت سرش اجاق و بخاری! هر چه می نوشید سیراب نمی شد. آنقدر معده اش را پر از مایعات کردند تا شکمش هانند شکم گاو ترکید(مثیر الاحزان، ص70-71؛ المناقب، ج4، ص56؛ احقاق الحق، ج11، ص515 و 530؛ ملحقات احقاق الحق، ج27، ص211و213و 522؛ الثاقب فی المناقب، ص341؛ مقتل الحسین علیه السلام خوارزمی، ج2، ص91).

این ماجرا را گاه به عبدالرحمن ازدی نیز نسبت داده اند(رک: مقتل الحسین علیه السلام خوارزمی، ج2، ص91-92؛ بحارالانوار، ج45، ص311).

49- زیاد/رقاد/قراد بن مالک
او از جمله غارتگران حرم در عصر عاشوراست.
هنگامى كه زیاد/رقاد بن مالك، عمرو بن خالد، عبد الرحمن بجلى و عبد اللَّه بن قيس خولانى را نزد مختار آوردند مختار به آنان گفت:«اى قاتلان مردان نيكوكار آيا نمى‏بينيد كه خدا از شما بيزار است؟ همان ورس هاى(گیاهی مانند زعفران) يمنى كه از خيمه‏هاى حسين علیه السلام غارت كرديد شما را دچار چنين روزى نموده است.» سپس دستور داد تا ايشان را به سوى بازار خارج كردند و به قتل رساندند (مقتل الحسین علیه السلام خوارزمی، ج2، ص219؛ بحارالانوار، ج45؛ 376-377؛ حاشیه وقعه الطف، ص256؛ مقتل الحسین علیه السلام، لوط بن یحیی، ص 372-373؛ امالی شیخ طوسی، ص244).

50- زید بن رقاد/ زید بن ورقاء/ یزید بن رقاد جنبی
وی از جمله افرادی بود که در شهادت ابی الفضل العباس علیه افضل صلوات الله نقش داشت؛ علاوه بر آن تیری را به سمت عبدالله بن مسلم بن عقیل رها کرد. عبدالله نوجوان دستش را جلوی صورتش گرفته بود. تیر دست کوچک او را به پیشانی اش چسباند به نحوی که حتی پس از شهادت هم نتوانستند آن را جدا کنند. او زید را نفرین کرد. زید نیز با تیر دوم به شهادت رساند.

مختار ابتدا او را در خانه اش تیر و سنگباران کردند. نیمه جان بود که او را سوزاندند (حاشیه وقعه الطف، ص248 و 239؛مقتل الحسین علیه السلام خوارزمی، ج2، ص236؛ بحارالانوار، ج45، ص40 و 375؛ مقتل الحسین علیه السلام لوط بن یحیی، ص379).

51- سالم بن خیثمه/خثیمه جعفی
او یکی دیگر از آن ده زنازاده بود که پس از شهادت سیدالشهدا ارواحنا فداه بر پیکر ایشان تاختند.
مختار با او همان کرد که با نه تن دیگر(مثیر الاحزان،ص79؛ لهوف، ص182-183؛ فخری منتخب طریحی، ص456؛ بحارالانوار،ج45، ص374؛ مدینه المعاجز، ج4،ص90).



ادامه دارد...

[مستور]

52- سنان بن انس/ایادی/نخعی
وی پس از پایان یافتن واقعه تلخ عاشورا بر در خیمه عمر سعد ایستاده و دو بیت شعر خواند با این مضمون:«رکاب مرکبم را از طلا و نقره آکنده ساز که من پادشه بامنزلتی را کشتم که بهترین پدر، مادر و نسب را داشت.»

عمرسعد با عصبانیت به او گفت:« تو دیوانه ای. اگر ابن زیاد این حرف ها را بشنود تو را می کشد.» او به سراغ ابن زیاد رفت و بی آنکه صله ای از او بگیرد به دستور ابن زیاد گردنش را زدند (تذکره الخواص، ص252؛ انساب الاشراف، ج3، ص205؛ ملحقات احقاق الحق، ج27، ص205؛ امالی شیخ صدوق، ص227؛ روضه الواعظین، ص190).

53- سنان بن انس دوم
وی در حمله تاراج گرانه به پیکر مطهر سیدالشهدا ارواحنا فداه تکه ای از شلوار ایشان را به یغما برد.
او در نبرد سپاه ابن زیاد با خون خواهان سیدالشهدا ارواحنا فداه به رهبری ابراهیم اشتر اسیر شد. ابراهیم پس از شنیدن جنایت او از زبان خودش، وی را به تهدید خنجر مجبور ساخت گوشت پاهایش را با دستان خود کنده، کباب کند و بخورد. همین که سنان در آستانه مرگ قرار گرفت سرش را بریدند و بدنش را سوزاندند(حکایه المختار...، ص45).

54- سنان بن انس سوم
این ملعون در آخرین لحظات مقاومت سیدالشهدا اروحنا فداه که از شدت جراحات بر روی زمین افتاده و باز ایستاده بودند چند تیر به کتف، سینه و حلق مبارک ایشان زده بود. حضرت سیدالشهدا ارواحنا فداه با خون موهای سر و محاسن مبارکشان را خضاب نموده می فرمودند:«خداوند مرا چنین خضاب شده با خونم و غصب شده حقم دیدار نماید.»

گفته شده که پس از آن عمر سعد دستور داد سر مبارک ایشان را از بدن مطهرشان جدا سازند. خولی به سوی ایشان شتافت ولی لرزه بر اندامش افتاد و بازگشت؛ اما سنان در حالی که رو به ایشان کرده و می گفت: «و الله من چنان می کنم هرچند که می دانم تو فرزند رسول خدایی و بهترین پدر و مادر را داشته ای!»
سپس با شمشیر پلیدش آن جنایت را انجام داد.

مختار پس از دستگیری او در بصره پس از خراب کردن خانه اش، ابتدا انگشتانش را بند بند از هم جدا کرد.سپس دست و پاهایش را برید و در نهایت او را در زیتون جوشان انداخت( لهوف، ص174-176؛ مثیر الاحزان، ص75).

55- سنان بن انس چهارم
با توجه به آنکه بزرگان جنایت پیشه سپاه ابن زیاد به دست مختار و یارانش کشته شدند و باقی ماندن این شخص تا زمان حجاج باید او را از ناتوانان حاضر در کربلا و یا حتی غایب در آنجا بدانیم که نه تنها از اعمال یزیدیان راضی بوده که با انتساب بدترین این اعمال به خود به دیگران فخرفروشی می کرده است؛ بنابر این آنچه بر سرش آمده هم نتیجه این فخرفروشی و رضایت بوده و هم متناسب با آن والا همان طور که دیدیم و از این پس خواهیم دید تمام آنها که در شهادت سیدالشهدا ارواحنا فداه نقش داشتند حداقل سرنوشت مشترکشان سوخته شدن در آتش بود.

حجاج روزی از اطرافیانش پرسید:«هر جنایتی کرده اید بازگویید.»
هرکس چیزی گفت تا اینکه سنان بن انس برخاسته و گفت:« من تا آنجا که توانستم به تنهایی او را تیر و شمشیر باران کردم تا کشته(شهید) شد.»

حجاج به او گفت:«در قیامت در یک جا نخواهید بود.»
او نه تنها از حجاج صله ای نگرفت که پس از رفتن به خانه لال و دیوانه شد تا جایی که در همان جا که غذا می خورد تخلی می کرد(بحارالانوار،ج45، ص309-310؛ ملحقات احقاق الحق، ج27، ص359؛ احقاق الحق، ج11، ص525).


56- شبث بن ربعی
او که از جمله دعوت کنندگان سیدالشهدا ارواحنا فداه به کوفه بود و حضرت در روز عاشورا او را به نام یاد کردند(اعلام الوری، ج1، ص459) در روز عاشورا با شمشیر به صورت مبارک سیدالشهرا ارواحنا فداه حمله ور شد. نام او را در زمره آنان می توان دید که برای جدا کردن سر مطهر سیدالشهدا علیه السلام اقدام کرده اند(المنتخب،ص451). علاوه بر اینها او یکی از فرماندهان کاروان اسرا تا شام بود(منتخب طریحی، ص466).

او در نبرد سپاه ابن زیاد با ابراهیم اشتر دستگیر شد. او پس از آنکه شرح جنایتش را شنید دستور داد آنقدر گوشت پایش را کندند تا اینکه مرد. سپس سرش را بریده و بدنش را سوزاندند(حکایه المختار، ص45).

57- شرجبیل/ شرحبیل
او در روز عاشورا از پشت به سیدالشهدا ارواحنا فداه حمله کرد.
در نبرد خون خواهان وی به اسارت ابراهیم درآمد. مختار از این ماجرا خرسند شد و دستور کشتن و سوزاندن او را صادر کرد(حکایه المختار، ص55).

58- شراحبیل/ شرحبیل بن ذی الکلاع
وی فرمانده جناح راست سپاه شام در نبرد با خون خواهان سیدالشهدا ارواحنا فداه بود. در این نبرد سپاه شام به شدت شکست می خورد و عده ای از جمله او کشته می شوند. ابراهیم سر او را به نزد مختار می فرستد و مختار نیز آن را برای محمد بن حنفیه(مقتل الحسین علیه السلام خوارزمی، ج2، ص230 و 234-235؛ بحارالانوار، ج45، ص382 و 385؛ تجارب الامم، ج2، ص164؛ حاشیه مدینه المعاجز، ج4، ص325 و 327؛ امالی شیخ طوسی، ص241- 242).

59- شمر بن ذی الجوشن عامری و ضبابی
او همان حرامزاده ملعونی است که در میان حاضران در واقعه عاشورا، بیشترین بغض و دشمنی را نسبت به خاندان رسول خدا صلی الله علیه و آله در دل ناپاکش داشته است(مقتل الحسین علیه السلام خوارزمی،ج3، ص236-237).سال ها پیش از واقعه کربلا پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله پس از آن که در خواب چهره اش را دیده بودند(احقاق الحق،ج11،ص416) شبیه ترین مردمان به سگ ها و خوک ها خوانده بودند و در آخرین لحظات حیات سید الشهدا ارواحنا فداه بر سینه مبارک ایشان نشست و سر مطهرشان را از قفا جدا نمود. مشابه آن رؤیا را سید الشهدا ارواحنا فداه در سحر عاشورا دیده و آن را برای یاران خویش تعریف و تعبیر نموده بودند( کامل الزیارات، ص75-76؛ بحارالانوار، ج45، ص3؛ مقتل الحسین علیه السلام خوارزمی،ج3، ص36).

در آن لحظات گفت و گوی عجیبی میان آن حضرت و او رد و بدل می شود. او در نهایت جسارت به امام علیه السلام عرضه می دارد که تو چنین حسب و نسبی داری و با این حال به امید جایزه یزید می خواهم چنان کنم. سیدالشهدا ارواحنا فداه او را مخیر میان شفاعت رسول الله صلی الله علیه و آله و جایزه یزید می کند او نیز در نهایت گستاخی می گوید:« دانگی از جایزه یزید را با آن عوض نمی کنم.»

امام می فرمایند:«آیا نمی خواهی پیش از کشتن به من آب بدهی؟»
لعین می گوید:«می خواهم حسرتش را به دلت بگذارم.»
امام ارواحنا فداه فرمودند:« چه نیکو فرمود جدم که ای فرزند، تو را پیس کریه منظری به شهادت می رساند که شبیه ترین مردمان است به سگان و خوکان(فخری منتخب طریحی،ص 451-452؛ ینابع الموده، ص419).»

او پیش از آن به خیام حمله کرده و گفته بود باید آنها را بسوزانیم. امام ارواحنا فداه فرمودند:
تو به دنبال آتشی را خانواده مرا بسوزانی؟ خداوند تو را بسوزاند(لهوف،ص174).
شمر در وسایل حضرت، تکه طلایی یافت. آن را برداشت و روزی به دخترش هدیه داد. دختر آن را به طلاساز داد تا طلا را پرداخت کند. طلا ساز دید همین که آتش به طلا می رسد تبدیل به خاکستر می شود. به همین سبب باقی مانده طلا را به دختر بازگرداند. دختر به شمر گفت. شمر نیز به سراغ طلاساز رفت و گفت:«آن را در مقابل من در آتش کن.»
باقی مانده طلا که به آتش رسید خاکستر شد و حسرتش بر دل ملعون و دخترش ماند(کشف الغمه، ج2، ص56-57).

زمانی که شمر یزید را دید به او گفت:«رکاب مرکبم را از از طلا و نقره پر کن که من سرور مهذب را کشتم که پدر و مادرش بهترین خلایق بودند. او با منزلت ترین نسب را داشت. سرور اهل حرمین و تمام عالمیان بود. آنقدر تیر بارانش کردم که دگرگون شد و چه ضربه شمشیری به او زدم(مقتل الحسین علیه السلام و مصرع اهل بیته...،ص 201)»

یزید در نهایت خشم به او نگریست و گفت:«رکاب مرکبت را آکنده از هیزم و آتش می سازم. تو که می دانستی او بهترین پدر و مادر را داشته چرا او را کشتی و الآن هم سرش را برای من آورده ای؟ از مقابلم چشمانم دور شو.هیچ جایزه ای هم به تو نمی دهم.»

شمر هراسناک از خشم یزید به بیرون گریخت و دریافت که دنیا و آخرت را با هم باخته است. خسارتی بیش از این کسی تا کنون نکرده بود!(فخری منتخب طریحی، ص471). پیش از دستگیری شمر، سپاهیان مختار خانه اش را در حالی که خانواده وی در آن بوده اند آتش زدند(فخری منتخب طریحی، ص248).

سپاهیان مختار شمر فراری را در بیابان ها و یا منطقه کتانیه/کلتانیه در ساحل فرات پس از آنکه از سپاهیان مصعب بن زبیر درخواست یاری نموده بود یافتند و پس از نبردی سنگین کشته و سرش بریده شد. به دستور مختار که از دیدن سر ناپاکش مسرور شده و به سجده افتاد، بدن شمر ابتدا پامال اسبان شد. سپس سرش را بریدند و بدنش را در زیتون جوش انداختند و در نهایت آن را جلوی سگان پرتاب کردند(امالی طوسی، ص244؛ حاشیه لهوف،ص149به نقل از الکامل فی التاریخ،ج4 و میزان الاعتدال، ج1و لسان المیزان، ج3 و الاعلام، ج3 و جمهره انساب العرب). سر ناپاکش تا مدتها در مقابل مسجد کوفه آویخته بود و کوکان آن را هدف پرتاب سنگ های خویش کرده بودند(مقتل الحسین علیه السلام خوارزمی،ج3، ص236-237؛ تجارب الامم، ج2، ص148-149؛ بحارالانوار، ج45، ص373-374).

مختار شمر بن ذی الجوشن ضبابی رکه از جمله قاتلان و دشمنان سید الشهدا ارواحنا فداه بوده دستگیر کرد، کشت و سرش را برید. او غیر از شمر بن ذی الجوشن عامری است که سرنوشتش را خواندیم (ر.ک: الارشاد، ج2، ص11-112؛ و 119؛ لهوف، ص177 و 189 و 210؛اعلام الوری، ج1، ص458 و ص 463 و 469-470 و 473؛ بحارالانوار، ج45، ص56-57؛ فخری منتخب طریحی، ص379- 380 و 466).



ادامه دارد...