[FONT=Book Antiqua]آيا تثليث از نظر عقل مورد پذيرش است؟!
يكي از آموزه هايي كه همواره از سوي كليسا براي جوامع مسيحي القاء مي شود مسأله اعتقاد به تثليث است.
گونه كه مي دانيد مطابق تلقي مسيحيت تثليث عبارت از «پدر»، «پسر» و «روح القدس» است.
از «پدر» براساس ادبيات كتاب مقدس، خداوند است. براساس گزارش اناجيل موجود، حضرت عيسي به شاگردان خود سفارش
كه خدا را در دعاهاي شان، پدر آسماني بخوانند. (1)
و مراد از «پسر» يا ابن؛ حضرت مسيح است. براساس قطعنامه «نيقيه» در سال 325 ميلادي فرزندي (بلکه هم ذاتی) حضرت
خدا، نه به صورت مجازي و تشريفي بلكه بصورت حقيقي تلقي مي گردد:
«عيسي مسيح پسر خدا، به وجود آمده از ذات پدر، تنها اوست که از ذات پدر به وجود آمده است.
خدا از خدا، نور از نور، خداي حقيقي از خداي حقيقي كه مولود است نه مخلوق هم ذات با پدر...» (2)
در عقيدة رسمي مسيحيت، [HIGHLIGHT=#f2dcdb]مسيح فرزند حقيقي خدا تلقي گرديده است؛ بلکه هم ذات خداوند .
البته جا دارد در اینجا قیل از اصل بحث اشاره کنیم که ما ندانستیم فرق مولود با مخلوق چیست؟؟!!!!!!
مراد مسيحيت از روح القدس، وجود فعال و تواناي خداوند در زمين است. كه بوسيله آن حضرت مسيح در شكم مادر خود قرار
. روح القدس تعليم جامعه مسيحيت را به عهده دارد و در عهد جديد از روح القدس به عنوان تسلّي دهنده، روح حكمت و ايمان،
شجاعت، محبت و شادي، نامبرده شده است.»(3)
براساس نگرش مسيحيان، [HIGHLIGHT=#ebf1dd]ميان «پدر» و «پسر» و «روح القدس» فرع و اصلي وجود ندارد.
اينها از ارزش و اصالت يكسان برخوردارند. در عين اينكه از هم متمايزاند، واحد اند. مانند قوه حافظه و دراكه و اراده...»(4)
هر يك از «پدر» و «پسر» و «روح القدس» خداوند تمام عيار و كامل است. در عين اينكه هر كدام خداي كامل است، هر سه
نيز واحد حقيقي اند!!!!.
«اقنوم أب» «أقنوم ابن» و «اقنوم روح القدس» در عين كامل بودن در الوهيت و متمايز بودن از هم،واحد حقيقي اند.»(5)
این مختصری از عقیده تثلیث بود. برای مطالعه بیشتر به درسنامه الهیات مسیحی الیستر مک گرایث، ص60 و کتاب الف ( کتاب آموزشی
مسیحی) چاپ کلیسای جماعت ربانی درس8، ص105 مراجعه شود.
اما
عقل سليم و تثليث:
با توجه به تبيين تثليث، بايد گفت كه اين گزاره، با هيچ توجيهي از نظر عقل پذيرفتني نيست. زيرا در ستيز با حكم عقل مي باشد.
است گزاره هاي ديني موافق عقل باشد و ممكن است موافق عقل نباشد و اگر موافق عقل نباشد عقل گريز می باشد مانند
ركعات نماز و ... اما هيچ گزاره ديني نبايد در تضاد كامل و صريح با عقل باشد ( به اصطلاح نباید به هیچ وجه عقیل ستیز باشند) والّا
حقانيت برخوردار نيست. تثليث گزاره عقل ستيز است. به دلائل ذيل:
1) تثليث حقيقي با توحيد حقيقي متباين است بگونه اي كه با فطرت و بديهيات اوليه عقلي در تضاد مي باشد.
مثل اينكه بگوئيم عدد يك همان عدد سه است. و برعكس.
2) اگر هر يك از اقانيم سه گانه خداوند كامل و تمام عيار باشد، مستلزم تعدد خداوند است. و شرك صريح و بي نقاب مي باشد.
هرگونه مانند و بديل و شريك را از خداوند كامل غني بالذّات و واجب الوجود نفي مي كند.
موجودي كه صداقت در وجود و تمحض تام در كمال و وجود دارد، هرگز تعدد پذير نيست.
مستلزم محدوديت و تركيب و احتياج است. و با غناي ذاتي و مطلق بودن آن ناسازگار است.
تثليث و تركيب خارجي:
اگر از تعدد خداوند صرف نظر كنيم و بگوييم سه گانه بودن خداوند ولو با بساطت و وحدت خداوند متعارض است، اما امكان اينكه خدائي
تركيب طبيعي، اتحاد پيدا كند، وجود دارد. اما واقع غير اين است زيرا مراد از تركيب در اينجا تركيب خارجي كه عبارت از ماده و
، مي باشد چنين تركيبي وقني ممكن است محقق شود كه سه چيز، يكسان و برابر مطرح نباشد بلكه يكي استعداد و قوة محض
و ديگري فعليت محض در حالي كه در تثليث پدر و پسر و روح القدس چيزي به عنوان قوه و فعل مطرح نيست.
تركيب پدر، و پسر و روح القدس، ناممكن است. و غيرقابل تحقق است.
اگر مراد از تركيب تثليث، تركيب ذهني يعني امكان وجود باشد نيز سخن مردود است زيرا اوّلاً هيچ يكي از اقانيم ثلاثه بصورت متفاوت
و وجود مطرح نشده است برغم اينكه اگر چنين چيزي را با تسامح بپذيريم بايد قبول كنيم كه تمام ممكنات شايستگي الوهيت را دارا
.
اگر تثليث را يك راز ايماني و تعبدي تلقي كنيم در اين صورت چرا تربيع (چهار خدایی) و تخميس ( پنج خدایی) و ... را به عنوان يك راز
قبول نمي كنيم براي اينكه تثليث نسبت به تربيع و... هيچ رجحاني ندارد. به عبارت واضح تر تثلیث تریج بلا مرجح می باشد وترجیح
مرحج هم از به حکم عقل کاری قبیح است.و همگي به يك اندازه عقل ستيز مي باشند. تثليث بدان علّت به نام راز ايماني مطرح
كه با عقل و خداوند در ستيز است!!!. پس هر چيزي كه ضد عقل باشد مي تواند يك راز ايماني بحساب آيد!!
بر اينكه مستلزم تعارض عقل با دين مي گردد در حالي كه نبايد دين با عقل در تعارض باشد
ريشه تثليث:
قرآن كريم نسبت فرزندي به خداوند،(6) و نيز غلو درباره بندگان خداوند را (7) (كه الوهيت مسيح و تثليث از مصاديق بارز غلو مي باشد)
از توهمات و تمايلات اقوام مشرك پيشين مي شمارد. بنابراين ريشه تثليث در عقايد مشركان و بت پرستان نهفته است كه
در مرور زمان وارد انديشه مسيحيت گرديده است. جالب است که برخی از اندیشمندان مسیحی به این مساله افتخار می
ریشه تلیث از عقاید مشرکان گرفته شده است! بخصوص ثالوث هندي كه مركب از «كريشنا»، «برهما»، و «سيفا» مي باشد
قديمي ترين تثليث در انديشه مشركان است.(8) مزيد بر اين كه اولاً در عهد جديد درباره تثليث سخن گفته نشده است و تا سال
ميلادي از تثليث خبري نبود بعد از آن تاريخ است كه مسيحيت با تثليث مواجه مي شود.(9)
جا دارد که در این زمینه هم کار شود که چرا تثلیث تا این زمان نبود ؟؟؟!!!
نتيجه:
تثليث علاوه بر اينكه ضد عقل و انديشه سالم است. ريشه در اناجيل موجود هم ندارد.
تاريخ ورود آن در مسيحيت قريب دو قرن بعد از ظهور مسيحيت بوده است.
مشابهت سابقه آن در عقايد مشركان اثبات مي كند كه چنين گزاره غير ألاهي و ديني است.
هرگز از حقيقت برخوردار نيست باطل محض و امر كاملاً موهوم و خرد آزار است.
پی نوشت ها
. [1]توفيقي، حسين، آشنايي با اديان بزرگ، چاپ دوم، 1381، سمت، ص 149.
. [2] مک گرایث، آلیستر.در سنامه الهیات مسیحی، ترجمه بهروز حدادی مرکز مطالعات وتحقیقات ادیان، ص57
. [3] توفيقي، حسين، آشنايي با اديان بزرگ، چاپ دوم، 1381، سمت، / 149.
وکتاب الف ( کتاب آموزشی مبشران مسیحی) کلیسای جماعت ربانی درس 13، ص 180
. [4]جان ناس، تاريخ جامع اديان، ترجمه علي اصغر حكمت، چ چهارم، انتشارات و آموزش انقلاب اسلامي، 1370، ص 643.
. [5]رشيد رضا، المنار، ج 6 / 87 ـ 86، دارالمعرفة، بيروت، طبع دوم، بي تا.
. [6]توبه / 30.
. [7]مائده / 77.
. [8]شيرازي، مكارم،تفسير نمونه، ج 5، دارالكتب الاسلامية، بي تا، طهران، ص 49.
. [9]آشنايي با اديان بزرگ، ص 148، پيشين.
