إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيراً
خداوند، تنها مى خواهد پليدى و گناه را از شما اهل البيت دور كند و شما را پاك و پاكيزه گرداند.
( احزاب / 33 )
خداوند، تنها مى خواهد پليدى و گناه را از شما اهل البيت دور كند و شما را پاك و پاكيزه گرداند.
( احزاب / 33 )
آيت تطهير در مدارك مكتب خلفا
رسول خدا صلى الله عليه و آله و نزول رحمت الهى :
حاكم (1) در كتاب خود مستدرك صحيحين در حديث از عبدالله بن جعفر (2) روايت كند كه گفت :
رسول خدا صلى الله عليه و آله هنگامى كه رحمت الهى را در حال نزول ديد فرمود:
به سوى من بخوانيد، به سوى من بخوانيد.
صفيه گفت : چه كسى را اى رسول خدا؟
فرمود :
اهل بيتم را، على و فاطمه و حسن و حسين را.
آنان را آوردند و رسول خدا صلى الله عليه و آله كسائى خود را بر روى آنان افكند. سپس دستانش را بالا برد و عرض كرد :
خداوند! اينان آل منند، پس بر محمد و آل محمد صلوات فرست .
در اين هنگام خداى عز و جل اين آيه را نازل فرمود:
إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيراً
خداوند تنها مى خواهد رجس و پليدى را از شما اهل البيت دور كند و شما را پاك و پاكيزه گرداند. احزاب / 33
حاكم گويد: اسناد اين حديث صحيح اند. (3)
نوع كساء = عباء
نوع كساء به روايت عايشه : (4)
مسلم در صحيح ، حاكم در مستدرك ، بيهقى در سنن كبرى و هر يك از طبرى و ابن كثير و سيوطى در تفاسير خودشان روايت كرده اند:(5)
بامدادى ، رسول خدا صلى الله عليه و آله با كسائى از پشم سياه بيرون شد.
حسن بن على رسيد، او را داخل كساء كرد،
سپس حسين آمد، او را هم داخل كرد،
سپس فاطمه عليها السلام آمد، او را هم داخل كرد،
پس از آن على - عليه السلام - آمد او را نيز داخل كساء كرد و گفت :
انما يريد الله ليذهب عنكم الرجس اهل البيت و يطهركم تطهيرا
خداوند تنها مى خواهد رجس و پليدى را از شما اهل البيت دور كند و شما را پاك و پاكيزه گرداند.
نوع كساء به روايت ام سلمه : (6)
طبرى و قرطبى در تفسير آيه از ام سلمه روايت كنند كه گفت :
هنگامى كه آيه انما يريد الله ... نازل شد،
رسول خدا صلى الله عليه و آله على و فاطمه و حسن و حسين عليهم السلام را فرا خواند و كسائى خيبرى را بر آنان پوشانيد... (7)
در حديث ديگرى گفته است : عباى خود را بر آنان پوشانيد. (8)
چگونه نشستن اهل البيت عليهم السلام در زير كساء
الف - به روايت عمر بن ابى سلمه : (9)
طبرى و ابن كثير در تفسيرشان و ترمذى در صحيح و طحاوى در مشكل الاثار از عمر بن ابى سلمه روايت كنند كه گفت : (10)
اين آيه : انما يريد الله ... در خانه ام سلمه بر رسول خدا صلى الله عليه و آله نازل گرديد ،
و آن حضرت حسن و حسين و فاطمه را فرا خواند و آنان را روبروى خود نشانيد و على را فرا خواند و پشت سر خود نشانيد، سپس خود و آنان را با آن كساء پوشانيد،
و گفت :
اينان اهل بيت منند، پس رجس و پليدى را از آنان دور كن و پاك و پاكيزه شان گردان . در روايت ابن عساكر بعد از اين جمله آمده است كه ام سلمه گفت :
مرا هم با آنان همراه كن . رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: تو جايگاه خود را دارى ، تو بر خير هستى . (11)
ب - در حديث واثله بن اسقع (12) و ام سلمه :
حاكم در مستدرك و هيثمى در مجمع الزوائد از واثله روايت كنند كه گفت :
على و فاطمه را روبرو و حسن و حسين را بر زانوان يا در دامان خود نشانيد.
حاكم گويد: اين حديث با شرط شيخين - بخارى و مسلم - براى صحت حديث موافق و صحيح است .
اين حديث را طبرى و ابن كثير و سيوطى در تفسيرشان و بيهقى در سنن الكبرى و احمد بن حنبل در مسند خود از ام سلمه روايت كرده اند. (13)
پی نوشتها :
----------------
1- حاكم ابوعبدالله محمد بن عبدالله نيشابورى متوفاى 415 ه امام محدثان اهل سنت است .
عنوان حاكم بالاترين درجه محدثان اهل سنت به شمار مى رود، اولين درجه نزد آنان محدث است ،
بعد از او حافظ، بعد حجت و سپس حاكم . مراجعه كنيد: المختصر فى علم رجال الاثر ص 71.
2- عبدالله بن جعفر ذوالجناحين = جعفر طيار فرزند ابوطالب ، مادرش اسماء بنت عميس خثعمى است .
در حبشه به دنيا آمد و پيامبر را درك نمود. پس از سال هشتاد هجرى وفات كرد. شرح حال او در اسد الغابه ج 3 ص 33 آمده است .
3-مستدرك حاكم بر صحيح مسلم و بخارى ، ج 3 ص 147 و 148.
4-عايشه دخت ابوبكر، زوجه رسول خدا صلى الله عليه و آله كه هجده ماه پس از هجرت او را به خانه آورد و در سال 57 يا 58 يا 59 هجرى از دنيا رفت .
ابوهريره بر او نماز خواند و در بقيع دفن گرديد. شرح بيشتر را در كتاب : نقش عايشه در تاريخ اسلام بيابيد.
5- صحيح مسلم ، باب فضائل اهل بيت النبى صلى الله عليه و آله ج 7 ص 130، مستدرك حاكم بر صحيح مسلم و بخارى ، ج 3 ص 147،
سنن الكبرى بيهقى باب بيان اهل بيته و الذين هم آله ج 2 ص 149، تفسير طبرى ، ج 22 ص 5، تفسير ابن كثير،
جامع البيان ، ج 3 ص 458، جامع الاصول ج 10 ص 101 و 102، تيسير الوصول ، ج 3 ص 297، و تفسير سيوطى ، الدر المنثور، ج 5 ص 198 و 199.
6- ام سلمه ، هند دختر ابواميه قرشى مخزومى ، رسول خدا صلى الله عليه و آله پس از آنكه همسر اولش ابوسلمه بن عبدالاسد
در جنگ احد مجروح و به سبب آن وفات كرد، با او ازدواج نمود. ام سلمه پس از شهادت امام حسين - عليه السلام - در سال 60 هجرى از دنيا رحلت كرد.
شرح حال او در اسد الغابه و تقريب التهذيب آمده است .
7- اين حديث را ابوسعيد از ام سلمه روايت كرده است . تفسير طبرى ج 22 ص 6.
8-اين حديث را شهر بن حوشب از ام سلمه روايت كرده است . تفسير طبرى ، ج 22 ص 6.
ابن كثير نيز در جلد 3 ص 485 تفسير خود به آن اشاره كرده است .
9- عمر بن ابوسلمه قرشى مخزونى ، پسر زن رسول خدا صلى الله عليه و آله فرزند ام سلمه ، در حبشه به دنيا آمد،
در صفين از ياران امام على بود و امام على - عليه السلام - او را به حكومت بحرين و فارس منصوب كرد.
در سال 83 هجرى در مدينه از دنيا رفت . اسد الغابه ، ج 4 ص 79.
10- عبارت از طبرى است .
11-صحيح ترمذى ، ج 12 ص 85، تفسير طبرى ، ج 22 ص 7، تفسير ابن كثير، ج 3 ص 485، مشكل الاثار، ج 1 ص 335،
جامع الاصول ، ج 10 ص 101، ابن عساكر، ج 5 بخش اول ص 16 ب .
12- واثله بن اسقع بن كعب ليثى ، پيش از غزوه تبوك اسلام آورد. گفته شد: سه سال خادم پيامبر صلى الله عليه و آله بوده است .
پس از سال 80 هجرى در دمشق يا بيت المقدس از دنيا رفت . شرح حالش در اسدالغابه ، ج 5 ص 77، آمده است .
13- مستدرك صحيحين ، ج 2 ص 416 و ج 3 3 ص 147، مجمع الزوائد، ج 9 ص 167. مشكل الاثار طحاوى ، ج 1 ص 335. ابن عساكر، ج 5 بخش اول ص 16 ب .
تفسير طبرى ، ج 22 ص 6، تفسير ابن كثير، ج 3 ص 483. تفسير سيوطى ، الدر المنثور، ج 5 ص 198. سنن بيهقى ، ج 2 ص 152، مسند احمد، ج 4 ص 170.