امام عصر (عج) و ظهور

[HRG]

علائم ظهور
وقت ظهور امام مهدي(عج) براي هيچكس جز خداوند متعال معلوم نيست، و كساني كه وقت ظهور را تعيين مي‌كنند، دروغگو شمرده شده‌اند. ولي علايم و نشانه‌هاي بسياري براي ظهور آنحضرت در كتابهاي حديث ثبت شده است كه ذكر تمام آنها مجال مفصل لازم دارد. علائم ظهور به دو دستة كلّي تقسيم مي‌شوند: علائم حتمي و علائم غيرحتمي. چنانكه فضيل‌بن يسار از امام باقر(ع) روايت كرده كه فرمود: نشانه‌هاي ظهور دو دسته‌اند: يكي نشانه‌اي غيرحتمي و ديگر نشانه‌هاي حتمي، خروج سفياني از نشانه‌هاي حتمي است كه راهي جز آن نيست؟ منظور از علائم حتمي آن است كه به هيچ قيد و شرطي مشروط نيست و قبل از ظهور بايد واقع شود،‌ و مقصود از علايم غيرحتمي آن است كه حوادثي به طور مطلق و حتم از نشانه‌هاي ظهور نيست. بلكه مشروط به شرطي است كه اگر آن شرط تحقق يابد مشروط نيز محقّق است. علائم غيرحتمي بسيارند كه در بيان آنها به يك روايت، از امام صادق(ع) اكتفا مي‌كنيم. امام صادق(ع) براي يكي از ياران خود علائم آخر الزمان را چنين بر ميشمرند: 1) حق بميرد و طرفدارانش نابود شوند. 2) ظلم و ستم فراگير شده است. 3) كارهاي بد آشكار شده و از آن نهي نمي‌شود. 4) بچه‌ها به بزرگان احترام نمي‌گذارند. 5) قطع پيوند خويشاوندي شود. 6) انسانها اموال خود را در غير اطاعت خدا مصرف مي‌كنند و كسي مانع نمي‌شود. 7) كسي كه امر به معروف مي‌كند خوار و ذليل است. 8) همسايه، همسايه خود را اذيت مي‌كند. 9) سوگندهاي دروغ به خدا بسيار گردد. 10) ستم و تجاوز شايع شده است. 11) نماز را سبك شمارند. 12) همّ و هدف مردم شكم و شهوتشان است. و امّا علايم حتمي‌الوقوع: امام صادق(ع) فرمود: پيش از ظهور قائم(عج) پنج نشانه حتمي است: يماني، سفياني،‌ صيحه آسماني، قتل نفس زكيّه،‌ و فرو رفتن در بيابان. اينها اجمالي از علائم ظهور امام زمان(عج) است كه بيان شد. از پيامبراكرم(ص) نيز روايت شده است كه فرمود: ده چيز است كه پيش از قيامت حتماً به وقوع خواهد پيوست: سفياني، دجال، دخان، دابّه، خروج قائم، طلوع خورشيد از مغرب، نزول عيسي، خسوف در مشرق، خسوف در جزيره العرب، و آتشي كه از مركز عدن شعله مي‌كشد و مردم را به سوي بيابان محشر هدايت مي‌كند... اين بود مختصري از علائم و نشانه‌هاي ظهور. براي اطلاعات بيشتر در اين زمينه مي‌توانيد به كتابهاي كمال‌الدّين و تمام النعمه و كتاب غيبت نعماني و بحارالانوار، جلد 52 و كتاب غيبت شيخ طوسي مراجعه نمائيد.

نام امام زمان(عج) در قرآن
عده اي مي گويند چرا نام امام زمان (ع) صريحاَ درقران برده نشده است. پاسخ اين است كه گويا معرفي اولياء الهي كه امت بايد از آنها پيروي كند فقط يك راه دارد و آن اين است كه نام آنان در كتاب آسماني برده شود ، در صورتي كه اگر به خود قرآن مراجعه كنيم خواهيم ديد ، كه قرآن به سه طريق شخصيتهاي الهي را معرفي نموده است . 1 ـ معرفي با اسم پيامبر گرامي در انجيل از طريق اسم براي آيندگان معرفي شده است. الف : و مبشراَ برسول ياتي من بعدي اسمه احمد (صف / 6) ب : يا داوود انا جعلناك خليفه في الارض ( صف / 26 ) ج : و ما محمد الا رسول قد خلت من قبله الرسل (آل عمران / 144) 2 ـ معرفي با عدد الف : ولقد اخذ الله بني اسراييل و بعثنا منهم اثني عشر نقيباً (مائده / 12) ب : و اختار موسي قومه سبعين رجلاَ لميقاتنا (اعراف/ 155) 3 ـ معرفي با صفت كه يكي از طرق معرفي شخصيتهاي الهي است و وجود مبارك امامان (ع) از اين طريق نيز معرفي شده اند. الف:الذين يتبعون الرسول النبي الذي يجدونه مكنوناَ عندهم في التوراه و الانجيل يامرهم بالمعروف و ينههم عن المنكر . . . (اعراف / 157) كه در اين آيه حضرت محمد (ص) با صفات دهگانه معرفي شده است. ب : اطيعوا الله و اطيعوا الرسول و اولي الامر منكم (نساء / 59) نتيجه اينكه اگرنام حضرت مهدي (ع) در قرآن نيست ولي صفات و خصوصيات حكومت او در قرآن وارد شده است، اصولاَ قرآن در معرفي افراد ، مصالح عالي را درنظر مي گيرد گاهي ايجاب مي كند كه افراد را با نام معرفي نمايد و گاهي مصالح ايجاب مي كند كه تنها به صفات افراد بپردازد چنان كه درباره حضرت مهدي (ع) است. آياتي كه در سوره صف و توبه ـ از انتشار و گسترش اسلام در سطح جهاني نويد مي دهد ، مانند ـ ليظهره علي الدين كله ـ اشاره به تشكيل حكومت است زيرا به تصريح مفسران اين آيه كه پيشگويي ازگسترش فراگيروهمه جانبة اسلام درسطح جهان است ، هنوز تحقق نپذيرفته است. و آيه: و لقد كتبنا في الذبور من بعد الذكر ان الارض يرثها عبادي الصالحون ـ اين آيه نويد مي دهد كه صالحان ، وارثان زمين خواهند بود و حكومت جهان را به دست خواهند گرفت و به اتفاق تاريخ بشر ، هنوز اين وعده الهي تحقق نيافته است. و آيه ـ قل أرايتم ان اصبح ماؤكم غوراَ فمن ياتيكم بماء معين (ملك،30) در رواياتي كه از ائمه اهل بيت (ع) به ما رسيده اين آيه به ظهور حضرت مهدي (ع) و عدل جهان گستر او تفسير شده است . از جمله در حديثي از امام باقر (ع) در تفسير اين آيه مي خوانيم : نزلت في الامام القائم (ع) يقول ان اصبح امامكم غائباَ منكم،... و الله ما جاء تأويل هذه الايه و لابد ان بحين تا ويلها . فرمود: اين آيه درباره امامي نازل شده است كه قيام به عدل الهي مي كند . . . به خدا سوگند تأويل اين آيه نيامد و سرانجام خواهد آمد بنابراين مسئله مهم ، بيان خصوصيات ديگر آن حضرت است كه افراد دل آگاه با شناخت آنها ، مهدي واقعي را از مدعيان قلابي مهدويت باز شناسند ، بخشي از اين خصوصيات در قرآن آمده كه اشاره شد به آن آيات و بخشي ديگر در اخبار و روايات آمده است.

ازدواج امام زمان(عج)
اگرچه از ظاهر بعضي روايات و ادعية معصومين، چنين استنباط شده كه آن حضرت داراي همسر و اولاد مي‌باشد، امّا برخي روايات كه داراي درجة اعتبار نيز هستند به فرزند نداشتن آن حضرت تصريح دارند.
به هر تقدير، اگر چه همسر و فرزند داشتن آن حضرت محتمل است، امّا به روايت معتبري كه موجب اطمينان باشد دست نيافتيم، و دنبال نمودن اين موضوع لزومي ندارد، زيرا آنچه مسلّم است اينكه امام زمان(عج) در حال حيات و در غيبت كبري بسر مي‌برند و هر موقع كه خداوند متعال اراده نمايد آن حضرت ظهور مي‌كنند و وظيفه ما در عصر غيبت، عمل به وظايف ديني و دعا جهت تسريع در امر فرج آن حضرت مي‌باشد.

تعيين زمان ظهور
احدي از زمان ظهور حضرت مهدي(ع) اطلاعي ندارد جز ذات اقدس پروردگار و خود حضرت مهدي(ع) وهر كس در اين زمينه مدت و زماني را معين كند يقينا كذب محض و نسبت ناروا دادن به خداوند خواهد بود و در روايات متعدده‌اي ائمه ما وقـّاتون( کسانی که برای ظهور، زمان تعيين می کنند) را تكذيب و آنها را لعن فرموده‌ و به شيعيان نيز دستور تكذيب و لعن آنها را داده اند.



منبع: مركز علمي تحقيقاتي دارالعرفان